بعد از عصب کشی دندان چه قرص و مسکنی بخوریم؟

درمان ریشه یا عصب کشی دندان شامل اقداماتی می‌شود که توسط متخصص درمان ریشه برای تمیز کردن عمیق محفظه داخلی ریشه دندان انجام می‌شود و چون یک روش تهاجمی است، تحریک اعصاب و لثه بعد از آن گریزناپذیر است. احساس درد طبیعی‌ترین پاسخ بدن نسبت به این اقدام است که هرچند در بیشتر مواقع چندان شدید و ادامه‌دار نیست اما افراد را به فکر استفاده از قرص‌ها و مسکن‌های موجود و مورد کاربرد برای این درد، می‌اندازد. متخصص درمان ریشه همیشه بعد از هر عمل حراجی ریشه دندان توصیه‌های لازم و نکات و موارد مراقبتی و ایمنی را به بیماران ارائه می‌دهد و بخشی از این موارد همیشه مربوط به مناسب‌ترین مسکن‌ها برای برطرف کردن درد عصب کشی است، با این حال آشنایی اجمالی با این موضوع به افراد در قبل و بعد از عمل یا برای کمک به دیگران، راهنمایی‌های مفیدی ارائه می‌کند

شرایط و کلیات درد بعد از عصب کشی دندان

احساس درد بعد از هر جراحی ریشه دندان طبیعی است و میزان آن با توجه به این‌که شرایط درمان ریشه و بیمار چه باشد، متفاوت است. به‌طورکلی نمی‌توانیم معیار و میزان دقیقی برای درد عصب کشی تعیین کنیم، اما توجه به کلیات در مورد آن معیارهایی کلی در اختیار افراد قرار می‌دهد.

علائم غیرطبیعی بودن درد بعد از عصب کشی

مهم‌ترین نکته‌ای که هر متخصص درمان ریشه در مورد احساس درد بعد از عصب کشی به آن اشاره می‌کند این موضوع است که احساس درد با هر میزان و شدتی نباید ادامه‌دار باشد. درمان ریشه دندان اقدامی است که برای خارج کردن باکتری‌ها و عفونت و هر نوع علائم پوسیدگی و خرابی موجود در محفظه داخلی ریشه دندان انجام می‌شود و در حقیقت برای قطع ارتباط رابط‌های عصبی موجود در ریشه دندان با سیستم عصبی و جلوگیری از درد کاربرد دارد، بنابراین اگر درد ادامه‌دار باشد، نامناسب بودن درمان تشخیص داده می‌شود. در چنین شرایطی که ممکن است همراه با افزایش التهاب در ناحیه باشد، استفاده از قرص‌ها و مسکن‌ها هم بی‌دلیل و چه‌بسا مضر خواهد بود و بهترین اقدام برای افراد مراجعه به متخصص ریشه دندان است. در مورد مدت زمان غیرمجاز برای ادامه‌دار بودن درد عصب کشی هم ملاحظات زیادی مانند شرایط عمل و این‌که درمان مجدد ریشه دندان انجام شده است یا نه، در نظر گرفته می‌شود، اما به‌طور متوسط طولانی بودن درد بیشتر از سه روز را باید نشانه‌ای مبنی بر لزوم قطع مصرف مسکن و نیاز به مراجعه حضوری نزد متخصص تلقی کرد. درمان مجدد هم معمولاً پاک‌سازی مجدد و عمیق‌تر ریشه دندان است و یا طبق نظر متخصص درمان، ملاحظات و درمان‌های مناسبی در نظر گرفته می‌شود.

رعایت نکات مراقبتی بعد از درمان ریشه

پرهیز از جویدن غذاها و هرگونه ماده خوراکی سفت هم دیگر نکته مهمی است که در خصوص درد بعد از عصب کشی اهمیت دارد. این کار موجب افزایش تحریک پذیری و درد می‌شود و رعایت این موضوع احتمالاً در کاهش میزان نیاز به قرص‌ها و مسکن‌های دارویی تأثیرگذار است.

شرایط طبیعی درد بعد از عصب کشی

نکته سوم رصد کردن روند روبه کاهش درد طی ۲۴ ساعت آینده بعد از انجام دادن درمان است. چنین شرایطی به افراد کاهش مصرف قرص‌های مسکن را هم گوشزد می‌کند و درعین‌حال نشانه‌ای با این موضوع که درمان آن‌ها خوب پیش می‌رود، به دست می‌دهد.

مراقبت‌های دارویی

استفاده بیش از حد از قرص و مسکن می‌تواند باعث سرگیجه، خواب آلودگی، حالت تهوع، یبوست، توهم، گرفتگی یا سفتی عضلات و مشکلاتی از این دست شود و به همین دلیل مصرف آن‌ها باید با دلیل و به‌صورت کنترل شده باشد. اعتیاد به این مواد هم یکی دیگر از مشکلات مصرف بدون تجویز انواع قرص و مسکن است و بر لزوم مصرف هدفمند آن‌ها تأکید می‌کند.

بهترین قرص‌ها برای درد بعد از درمان ریشه دندان یا عصب کشی

درد بعد از هرگونه جراحی ریشه دندان معمولاً خفیف است و به همین دلیل کاهش اثرات آن از طریق مصرف قرص‌ها و مسکن‌های عمومی و بدون نسخه، ممکن است. استامینوفن و ایبوپروفن مهم‌ترین قرص‌های مناسب برای این منظور در نظر گرفته می‌شود که در انواع ژنریک یا غیر ژنریک (دارو با نام تجاری) قابل تهیه و مصرف است. البته قبل از مصرف این داروها باید با متخصص درمان ریشه مشورت شود تا اطمینان لازم در خصوص عدم بروز تداخل‌های دارویی حاصل شود.
استامینوفن و ایبوپروفن داروهایی هستند که به دلیل در دسترس بودن و آشنایی بیشتر مردم با آن‌ها، خیلی ساده به نظر می‌رسند و شاید تصور عمومی در مورد آن‌ها و به‌خصوص برای مواردی مانند کنترل و تسکین درد بعد از عصب کشی، عدم کارایی باشد. این تصور موجب ترجیح دادن مسکن‌های دیگر بر این موارد می‌شود که البته اشتباه است. استامینوفن و ایبوپروفن برای کاهش درد ناشی از درمان ریشه کاملاً کارساز هستند، اما نکته مهم در این خصوص لزوم استفاده هم‌زمان از این قرص‌ها برای نیل به بهترین نتیجه است؛ مسئله‌ای که عموم مردم نسبت به آن آگاهی ندارند.

ترکیب ایبوپروفن و استامینوفن برای کاهش دردهای ناشی از عمل‌های دندانپزشکی توسط انجمن دندانپزشکی آمریکا هم تائید شده است و دستورالعمل آن اشاره به این موضوع دارد که این مسکن‌ها در ترکیب باهم عملکرد کاهش درد یکدیگر را تکمیل می‌کنند. ایبوپروفن یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی است و کارکرد آن کاهش التهاب در محلی است که در آن التهابی رخ داده است. استامینوفن اما دارویی است که به‌صورت مرکزی عمل می‌کند و از انتقال سیگنال‌های درد به سیستم عصبی مرکزی جلوگیری می‌کند. به این مسکن‌های اصطلاحاً افیونی گفته می‌شود. در نتیجه در موردی مانند درد بعد از عصب کشی که هر دو موضوع التهاب و ارسال سیگنال‌های درد نقش دارد، استفاده از ترکیب استامینوفن و ایبوپروفن بهترین انتخاب است.
حال با توجه به این فرمول می‌توان داروهای ضد التهابی دیگر را مانند آسپرین، مفنامیک اسید و ناپروکسن جایگزین ایبوپروفن کرد. همین امر در مورد استامینوفن و سایر قرص‌های و داروهای مسکن افیونی (کدئین، ترامادول و…) هم صادق است.

آیا عصب کشی در حین درمان ریشه هم درد دارد؟

مواد و داروهای مسکنی که دندان‌پزشکان برای کاهش درد در حین عمل عصب کشی استفاده می‌کنند، احتمال ایجاد درد در جریان این عمل را به حداقل می‌رساند. بیشتر دردهای خفیف و سطحی این عمل در حین مراحل اولیه بروز می‌دهد و توسط افرادی که حراجی ریشه دندان را تجربه کرده‌اند، گزارش شده است. دلیل این دردهای سطحی هم مدت زمانی است که داروها و بی‌حس کننده‌ها تا رسیدن به حداکثر میزان تأثیرگذاری، نیاز دارند و همین موارد محدود هم معمولاً بعد از طی شدن مدت زمان کمی، برطرف می‌شود.