خواص ویتامین D چیست و در چه چیزهایی وجود دارد؟

کمبود ویتامین D به این معنی است که برای سالم ماندن ویتامین دی کافی دریافت نمی کنید. این ویتامین که کمبود آن باعث علائم شدید می شود، برای بسیاری از عملکردهای مختلف در بدن به کار می رود. ویتامین D برای جذب کلسیم، به عنوان یکی از اجزای اصلی ساختمان استخوان، مورد نیاز است.

از سه طریق می توانید مقدار مورد نیاز ویتامین D را در بدن خود دریافت کنید. اولین راه این است که پوست شما این ویتامین را تولید کند، دوم رژیم غذایی و آخرین راه مکمل ویتامین دی است. ویتامین دی بعد از قرار گرفتن در معرض آفتاب به طور طبیعی در پوست سنتز می شود. اما از آنجایی که قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه های خورشید می تواند باعث پیری پوست و سرطان شود، اکثر مردم منابع دیگر را ترجیح می دهند.

نیاز بدن به ویتامین D در سنین مختلف متفاوت است. مقدار مصرفی این ویتامین با افزایش سن افزایش می یابد. هنگامی که سطح ویتامین در بدن خیلی کم می شود، استخوان ها نازک و شکننده شده یا دچار آسیب می شوند. کمبود ویتامین دی یک اختلال رایج در جامعه است. به خصوص افرادی که پوست تیره و اضافه وزن و یا سن بالای ۶۵ سال دارند از سطح ویتامین D پایین تری برخوردار می باشند.

بنابراین، مکمل های ویتامین D برای جبران کمبود این ویتامین در بدن آنها لازم است. اما همچنین مهم است که مراقب باشید و از مصرف بیش از حد ویتامین ها خودداری کنید، زیرا سطوح بسیار بالای ویتامین دی هیچ مزیت اضافی ایجاد نمی کند. برعکس، باعث مشکلات سلامتی مختلف می شود.

علائم کمبود ویتامین دی چیست؟

برخی از افراد با وجود کمبود ویتامین D، هیچ علامتی از خود نشان نمی دهند. این کمبود گاهی اوقات باعث بروز برخی علائم مانند خستگی و درد عمومی بدن می شود. در کمبودهای شدید این ویتامین، درد استخوان و از دست دادن قدرت عمومی بدن باعث ایجاد مشکل در راه رفتن می شود. علاوه بر این، به دلیل ناتوانی سیستم ایمنی در انجام وظیفه خود، ریسک عفونت نیز افزایش می یابد. علائمی مانند درد در مچ دست و پا، مفاصل شانه و انگشتان، نوسانات خلقی، افسردگی، بی خوابی، سردرد و ریزش مو نیز ممکن است وجود داشته باشد.

کمبود طولانی مدت ویتامین D در بزرگسالان باعث پوکی استخوان، اختلال در ساختار استخوان، ضعف عضلانی و افزایش خطر سقوط می شود.

این کمبود در کودکان باعث ایجاد بیماری به نام راشیتیسم می شود. راشیتیسم به عنوان یک بیماری مرتبط به نرم شدن و ضعیف شدن استخوان ها در کودکان، معمولاً به دلیل کمبود زیاد و طولانی مدت ویتامین D تعریف می شود. این بیماری باعث اختلالات دائمی در ساختار استخوانی مانند تاخیر در رشد، انحنای پاها، ضخیم شدن مچ پا و بدشکلی استخوان سینه و … می شود. شکل بزرگسالی این بیماری استئومالاسی نامیده می شود و با شکستگی در استخوان ها مشخص می گردد.

چه چیزی باعث کمبود ویتامین D می شود؟

کمبود ویتامین D ممکن است به دلایل زیادی رخ دهد. برخی از این دلایل عبارتند از:

عدم دریافت کافی نور خورشید می تواند دلیل کمبود ویتامین D باشد. با این حال، تمام ویتامین دی مورد نیاز بدن را می توان در پوستی که به طور مستقیم و به اندازه کافی در معرض نور خورشید قرار دارد تامین کرد. با این حال، بیشتر مردم به اندازه کافی نور خورشید دریافت نمی کنند زیرا زمان زیادی را در داخل خانه می گذرانند یا بیش از حد از ضد آفتاب استفاده می کنند. به خصوص در ماه های زمستان، میزان ویتامین D دریافتی از خورشید به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

عدم استفاده از ویتامین D به عنوان مکمل یکی دیگر از دلایل کمبود این ویتامین در بدن است. زیرا تامین مقدار مورد نیاز ویتامین دی بدن تنها با غذاهای رژیمی بسیار دشوار است.

افزایش نیاز بدن به دلایلی مانند بارداری و چاقی می تواند باعث کمبود ویتامین D شود.

برخی از افراد بیشتر مستعد ابتلا به کمبود این ویتامین هستند. افرادی که در گروه خطر کمبود ویتامین D قرار دارند عبارتند از:

1. افراد با رنگ پوست تیره. هرچه رنگ پوست شما تیره تر باشد، ویتامین D کمتری نسبت به افراد با پوست روشن تر که در معرض همان مقدار نور خورشید قرار می گیرند، در بدن تولید می کنید.
2. افرادی که در طول روز بیشتر وقت خود را در داخل خانه می گذرانند. مثلا کارکنان بیمارستان ها، کارگران شبانه یا کسانی که به دلایل مختلف نمی توانند خانه را ترک کنند.
3. افرادی که همیشه پوست خود را پوشانده اند. مثلا اگر دائماً از ضد آفتاب استفاده می کنید یا پوست شما کاملاً با لباس پوشیده شده است، ممکن است در معرض کمبود آن باشید.
4. افرادی که در شمال آمریکا یا کانادا زندگی می کنند. با دور شدن از خط استوا، نور خورشید برای مدت زمان کوتاه تری به زمین می رسد و همین موضوع می تواند باعث کمبود ویتامین D در بدن شود.
5. با افزایش سن، پوست نازک تر می شود، بنابراین تولید ویتامین دی کاهش می یابد. بنابراین افراد مسن نیز در گروه پرخطر قرار دارند.
6. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند و مکمل ویتامین D دریافت نمی‌کنند نیز در گروه پر ریسک در کمبود این ویتامین قرار دارند. اگر نوزاد یا مادر مکمل مصرف نکند، این خطر بالاتر نیز می رود.
7. زنان باردار
8. افراد دارای اضافه وزن

روش های درمان کمبود ویتامین D چیست؟

درمان می تواند با تزریق یا تجویز خوراکی ویتامین D انجام شود. مناسب ترین گزینه و دوز درمانی با توجه به شرایط، سن و شدت کمبود توسط پزشک تعیین می شود. تزریق ممکن است گزینه مناسب تری برای افرادی باشد که مصرف روزانه دارو را دوست ندارند یا فراموش می کنند. یک دوز تزریقی دارو می تواند نیاز این ویتامین را به مدت ۶ ماه برطرف کند. در درمان های خوراکی، دارو باید به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه به مدت طولانی مصرف شود.

ویتامین D3 چیست؟

داشتن سطح مناسب ویتامین D، کلسیم و فسفر کافی در بدن برای ساخت و حفظ استخوان های قوی مهم است. ویتامین دی برای درمان و پیشگیری از اختلالات استخوانی مانند راشیتیسم استفاده می شود. این ویتامین زمانی توسط بدن تولید می شود که پوست نور خورشید را دریافت کند. با این حال، کرم های ضد آفتاب، لباس های محافظ، بهره مندی محدود از نور خورشید، پوست تیره و سن می توانند از دریافت ویتامین D کافی از خورشید جلوگیری کنند. به همین دلیل، ویتامین D را می توان به صورت مکمل مصرف کرد.

یکی از دو شکل اصلی ویتامین دی به صورت محلول در چربی D3 است که به نام کوله کلسیفرول نیز شناخته می شود. شکل اصلی دیگر آن ویتامین D2 می باشد که به نام ارگوکلسیفرول نیز معروف شده است.

ویتامین D3 برای درمان چه مشکلاتی استفاده می شود؟

• سطح پایین هورمون پاراتیروئید
• راشیتیسم
• استئومالاسی (نرم شدن استخوان)
• در صورت عدم وجود سطوح کافی ویتامین دی و جلوگیری از کمبود آن
• پوکی استخوان
• وجود استخوان های ضعیف
• هنگامی که تغییراتی در استخوان به دلیل نارسایی کلیه ایجاد می شود
• در تغییرات استخوانی که به دلیل فسفات پایین خون رخ می دهد.

مزایای مصرف مکمل D3 چیست؟

ویتامین D3 روی بیش از ۲۰۰۰ ژن مختلف در بدن تأثیر می گذارد و نقش های متعددی برای سلامتی از جهات مختلف دارد. گیرنده های ویتامین D تقریباً در هر سلولی یافت می شوند و به محض اینکه این ویتامین به گیرنده متصل می شود، ژن ها را فعال یا غیرفعال می کند. مطالعات اخیر ثابت کرده‌اند که این فرآیند ژن‌های سرطان‌زا را غیر فعال می‌کند، ژن‌هایی را فعال می سازد که از ایمنی بدن محافظت می‌کنند و حتی به سلول‌ها هشدار می‌دهد که کدام ویتامین‌ها و مواد معدنی را جذب کنند. بنابراین این اثرات در بسیاری از شرایط ذکر شده در زیر مفید هستند:

• برای سلامت استخوان ضروری است.
  استخوان‌های قوی نتیجه دریافت کافی ویتامین D3 است، زیرا این ویتامین به تنظیم توانایی بدن برای جذب فسفر و کلسیم کمک می‌کند.
• به تنظیم قند خون کمک می کند.
  از آنجایی که ویتامین D3 لوزالمعده را تحریک می کند، در فرآیند ساخت انسولین به کار می رود. این به نوبه خود کلیدی برای مدیریت موثرتر سطح قند خون است. دیابتی ها به لطف مصرف ویتامین D3 می توانند راحت تر با بیماری خود مبارزه کنند.
• ضد سرطان است.
  برخی از شواهد به کاهش سرعت پیشرفت تومورهای خاص در صورت افزایش ویتامین D3 در بدن اشاره کرده اند. علاوه بر این، برخی گزارش ها تاکید می کنند که با ترکیب مواد مغذی با فیبر بیشتر، می توان از تشکیل پولیپ هایی که می توانند منجر به سرطان روده بزرگ شوند، جلوگیری کرد.
• از سلامت قلب محافظت می کند.
  عملکرد صحیح قلب تحت تأثیر وجود ویتامین دی است. در دو مطالعه، سطوح پایین ویتامین دی با افزایش احتمال حمله قلبی مرتبط بود. اگرچه دلیل روشنی برای این موضوع وجود ندارد، اما برخی از محققان بیان می کنند که ویتامین D استقامت قلبی عروقی را افزایش می دهد و به عنوان یک “آرامش دهنده قلب” عمل می نماید.

 

منابع ویتامین D3 چیست؟

1. ماهی روغنی و روغن ماهی
2. کبد
3. زرده تخم مرغ
4. کره
5. مکمل

نحوه استفاده از مکمل های D3

ویتامین D به صورت خوراکی مصرف می شود. این مکمل بهتر است بعد از غذا جذب شود، اما می توان آن را با غذا یا بدون غذا نیز مصرف کرد. مهم است که تمام دستورالعمل های روی بسته محصول را دنبال کنید. اگر سوالی دارید، باید با پزشک خود مشورت کنید. اگر پزشک ویتامین D3 را تجویز کرده است، باید آن را طبق دستور پزشک مصرف کنید. دوز مصرفی شما بر اساس سابقه پزشکی، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، رژیم غذایی، سن و پاسخ به درمان تعیین می شود.

برخی از داروها (کلستیرامین/ کلستیپول، روغن معدنی، یا مواد جداکننده اسیدهای صفراوی مانند اورلیستات) بر جذب ویتامین D تأثیر منفی می‌گذارند. اگر از این داروها استفاده می کنید، مصرف ویتامین دی برایتان قبل از خواب راحت تر است. از پزشک یا داروساز خود بپرسید که چه مدت باید بین داروها صبر کنید و دریابید که آیا احتمال تداخل آنها با سایر داروهای شما وجود دارد یا خیر.

به طور منظم از آن استفاده کنید تا بیشترین بهره را از ویتامین D3 ببرید. اگر روزی یک بار مصرف می‌کنید، آن را هر روز در ساعت معینی مصرف کنید. اگر این ویتامین را فقط یک بار در هفته مصرف می کنید، آن را هر هفته در همان روز مصرف کنید. همچنین از مصرف سایر مکمل ها و ویتامین ها در کنار این ویتامین خودداری کنید مگر اینکه پزشکتان تجویز کرده باشد.

ویتامین D3 و پوست شما

هنگامی که پوست شما با نور خورشید مواجه می شود، شروع به تولید ویتامین D3 می کند. به طور معمول، اشعه ماوراء بنفش نور خورشید، تشکیل ویتامین D3 از ترکیب ۷-دهیدروکلسترول را در پوست تحریک می کند و این فرآیند را آغاز می نماید.

اگر به طور منظم در بیرون از خانه و با پوشیدن لباس های سبک و بدون کرم ضد آفتاب وقت می گذرانید، می توانید تمام ویتامین D مورد نیاز خود را دریافت کنید. البته مراقب باشید که زمان زیادی را بدون کرم ضد آفتاب زیر نور آفتاب نگذرانید. اگر پوستی با رنگ روشن دارید، این چیزی است که باید بیشتر به آن دقت کنید. زیرا آفتاب سوختگی یک عامل خطر جدی برای سرطان پوست است.

ویتامین D2 و D3 در مورد افزایش سطح ویتامین دی بدن شما برابر نیستند. کبد این دو نوع ویتامین را (که در مجموعه کلسیفدیول نام می گیرند) به روش های مختلف متابولیزه می کند. کلسیفدیول شکل اصلی ویتامین دی در گردش است و سطح خون نشان دهنده ذخیره بدن شما از این ماده مغذی می باشد. بنابراین، پزشک شما می تواند با اندازه گیری سطح کلسیفدیول وضعیت ویتامین D شما را پیش بینی کند.

با این همه، اکثر مطالعات نشان داده اند که ویتامین D3 در افزایش سطح کلسیفدیول خون موثرتر از ویتامین D2 است. به همین دلیل، اگر از مکمل های ویتامین دی استفاده می کنید، انتخاب ویتامین D3 را ترجیح دهید.