رابطه شاخص آلودگی هوا تهران و تعطیلی مدارس چیست ؟

شاخص آلودگی هوا، شاخص کیفیت هوا یا شاخص نیمه آلودگی Air quality index عددی است که به وسیله آن می توان آلودگی هوا یک منطقه را پیش بینی کرد. هر چه عدد شاخص آلودگی هوا AQI بالاتر باشد، احتمال این که سلامت عمومی به خطر بیفتد، بیشتر می شود. برای تعیین کیفیت هوا برخی از کشورها مانند سنگاپور، مالزی و کانادا شاخص های ملی خودشان را دارند. برای آشنایی با رابطه شاخص آلودگی هوا تهران و تعطیلی مدارس تا ادامه محتوا همراه ما باشید.

شرایط تعطیلی مدارس دبیرستان و راهنمای در زمان آلودگی هوا

پایش و رصد آلودگی هوای پایتخت به عهده محیط زیست شهر تهران است. شرایط تعطیلی مدارس دبیرستان ها و راهنمای در زمان آلودگی هوای تهران بسته به شاخص کیفیت هوا AQI متفاوت است. زمانی که شاخص آلودگی هوا از عدد ۱۰۰ بالاتر برود سلامت کودکان، زنان باردار، بیماران و سالمندان در معرض خطر هستند و باید تردد خود را در فضای باز کمتر کنند. اگر از عدد ۱۵۰ شاخص آلودگی هوا بیشتر باشد تمام گروه ها نباید در معرض فضای های باز قرار بگیرند و شرایط اضطراری زمانی اعلام می شود که این عدد از ۲۰۰ فراتر برود.

اگر شرایط ناسالم هوا برای تمام گروه ها طی دو یا سه روز متوالی وجود داشته باشد، کمیته اضطرار تشکیل خواهد شد از اعضای این کمیته می توان به نمایندگان محیط زیست، استانداری، اورژانس، وزارت بهداشت، سازمان هواشناسی و صدا و سیما اشاره کرد.هنگامی برای تعطیلی مدارس اقدام می شود که شاخص آلایندگی هوا از ۱۵۰ فراتر برود.

اگر شاخص کیفیت هوا نزدیک به عدد ۲۰۰ نباشد مقاطع ابتدایی برای بهبود شرایط تعطیل می شوند؛ ولی اگر شرایط اضطرار اعلام نشود برنامه ریزی برای تعطیلی دیگر مقاطع هم گرفته خواهد شد.

طیف های مختلف شاخص نیمه آلودگی AQI

از طیف های مختلف شاخص نیمه آلودگی AQI به گزینه های زیر می توان اشاره کرد:

• خوب Good: در این شرایط شاخص آلودگی هوا بین عدد صفر و پنجاه است در این شرایط ریسک سلامتی ناچیز بوده یا فاقد از ریسک سلامتی است و کیفیت هوای رضایت بخش و مطلوبی را ایجاد می کند. با رنگ سبز این حالت نشان داده می شود به این حالت، وضعیت پاک می گویند.
•  متوسط Moderate : در این شرایط AQI بین عدد ۵۱ و ۱۰۰ است در شرایط قابل قبولی کیفیت هوا وجود دارد؛ ولی برای گروه های حساس باید ملاحظات بهداشتی خاصی انجام شود.

افرادی که به ازن و دی اکسید نیتروژن حساسیت دارند هنگامی که در این شرایط قرار می گیرند، مشکلات تنفسی ممکن است برای آن ها ایجاد شود. در چنین شرایطی افراد گروه های حساس باید حد الامکان فعالیت های سنگین یا طولانی خود را کاهش دهند. منظور از فعالیت طولانی این است که به طور متناوب فعالیتی خارج از منزل به مدت چند ساعت انجام شود به طوری که نقش کشیدن سخت گردد.

با رنگ زرد این حالت نشان داده می شود. فعالیت سنگین، شامل فعالیتی شدید می شود که بیرون از منزل انجام می گردد و موجب سخت شدن نفس کشیدن خواهد شد. به این طیف در کشور ما وضعیت سالم می گویند.

•  شرایط ناسالم برای گروه های حساس Unhealthy for sensitive groups : در این شرایط شاخص کیفیت هوا بین ۱۰۱ و ۱۵۰بوده و برای گروه های حساس مشکلی ایجاد نخواهد کرد. از گروه های حساس و پر خطر می توان بیمارانی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می کنند، مادران باردار، افراد مسن، خردسالان، افراد مبتلا به نارسایی کلیه و کبد، بیماران تنفسی و بیماران قلبی و عروقی را نام برد. با رنگ نارنجی این سطح از آلودگی مشخص می شود و تمام افرادی که جزو گروه حساس هستند باید از تردد در سطح شهر خودداری کنند.
•  شرایط ناسالم Unhealthy : در این حالت شاخص نیمه آلودگی بین ۱۵۱ تا ۲۰۰ است در این شرایط سلامتی هر فردی می تواند به خطر بیفتد. در چنین وضعیتی گروه های حساس نسبت به دیگران بیشتر در معرض خطر آلودگی هوا قرار دارند. با رنگ قرمز این نوع سطح آلودگی نشان داده می شود.
•  شرایط بسیار ناسالم Very unhealthy : در این وضعیت شاخص آلودگی هوا AQI بین ۲۰۱ تا ۳۰۰ است که برای سلامتی هشدار محسوب می شود. تمام افراد حساس و غیر حساس نباید در چنین شرایطی قرار بگیرند با رنگ بنفش این حالت نشان داده می شود.
•  شرایط خطرناک Hazardous: در چنین شرایطی شاخص کیفیت هوا از ۳۰۰ بیشتر بوده و برای سلامت انسان اخطاری جدی محسوب می شود. این وضعیت بیان کننده، شرایط اضطرار است و موجب خواهد شد مشکلات جدی برای اکثر افراد جامعه ایجاد شود با رنگ خرمایی این شرایط نشان داده می شود.

رابطه شاخص آلودگی هوا و گوشی

آلودگی شدید هوا و پدیده وارونگی هوا مشکلاتی هستند که با شروع فصل زمستان، گریبان گیر شهروندان شهرهای بزرگ می شوند. برای کارهای غیر ضروری در چنین شرایطی نباید از منزل خود خارج شوید و افراد مبتلا به بیماری های قلبی و تنفسی در معرض آلودگی کمتری باید قرار بگیرند. منظور از رابطه شاخص آلودگی هوا و گوشی همان اپلیکیشن های است که روی گوشی نصب می شوند و به وسیله آن ها می توانید، شاخص کیفیت هوا را بسنجید. افرادی که در شهر تهران زندگی می کنند باید حتما اپلیکیشن های که وضعیت کیفیت هوا را بررسی می کنند روی گوشی خود نصب کنند.

از اپلیکیشن های پیش بینی شاخص آلودگی هوا به گزینه های زیر می توان اشاره کرد:

1.  اپلیکیشن کیفیت هوای تهران: اپلیکیشن رسمی شرکت کنترل کیفیت شهر تهران، اولین اپلیکیشنی است که برای شرایط آلودگی هوا مناسب بوده، شاخص کیفیت هوا و درجه سلامت آن به صورت روزانه توسط این اپ بیان می شود و شما میزان آلودگی مناطق مختلف تهران را می توانید، مشاهده کنید.
2.  اپلیکیشن هوای تهران: وضعیت آلودگی و سلامت هوا را به شما اطلاع می دهد. از دیگر ویژگی های این اپلیکیشن این است که می توانید شاخص کیفیت هوا را در هفته و ماه گذشته مقایسه کنید و در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید.
3.  اپلیکیشن وضعیت آلودگی هوا: علاوه بر شاخص کیفیت هوای تهران، وضعیت آلودگی شهرهای مشهد و اصفهان هم نشان می دهد. شاخص نیمه آلودگی هوا مناطق مختلف را می توانید با استفاده از این اپلیکیشن مشاهده کنید.
4. اپلیکیشن Air Quality: وضعیت آلودگی شهر تهران و دیگر شهرهای جهان را نشان می دهد و با استفاده از آن می توانید، مشاهده کنید که در چه وضعیتی، آلودگی هوا قرار دارد. از دیگر امکانات این اپلیکیشن می توان به پیش بینی آب و هوا و مقایسه شاخص آلودگی در روزهای گذشته اشاره کرد.
5.  اپلیکیشن AirVisual: رابط کاربری بهتری نسبت به دیگر اپ ها دارد و به صورت مرتب تر اطلاعات را نشان می دهد. شرایط آلودگی مناطق مختلف شهر تهران و دیگر شهرهای جهان را نشان می دهد و آلوده ترین شهرهای جهان را بر اساس رتبه بندی در این اپ نشان داده می شود.

روش محاسبه شاخص آلودگی هوا

روش محاسبه شاخص آلودگی هوا به این صورت است که در طول یک دوره میانگین مشخص، غلظت یک ماده آلاینده باید اندازه گیری شود. به وسیله ایستگاه های پایش هوا یا مدل ها باید این اندازه گیری انجام گردد. میزان یک آلاینده در هوا بر اساس غلظت یک ماده آلاینده و مدت زمان حضور آن مشخص می شود. میزان هر آلاینده با استفاده از پژوهش های همه گیر شناختی یا پژوهش های اپیدمیولوژیک محاسبه می شود.

بسته به نوع آلاینده، ضریبی که برای تبدیل غلظت آلاینده به شاخص نیمه آلودگی استفاده می شود، متفاوت است. آلاینده های هوا قدرت یکسانی ندارند. در بسیاری از کشورها، شاخص کیفیت هوا بر اساس میزان ذرات معلق، دی اکسید نیتروژن موجود در هوا، مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد و میزان ازن موجود در سطح زمین انجام می شود.

عوارض بهداشتی مرتبط با مهم ترین آلاینده های هوا

به صورت روزانه و حتی ساعتی شاخص کیفیت هوا AQI اندازه گیری می گردد در هوا غلظت هر آلاینده اندازه گیری می شود؛ سپس با استفاده از مقیاس استاندارد یا یک شاخص تبدیل به عددی از صفر به بالا می شود. عددی که برای هر آلاینده محاسبه شده، زیر شاخص گفته می شود برای هر ساعت معین، بالاترین زیر شاخص به عنوان شاخص کیفیت هوا ثبت می شود. شاخص آلودگی هوا به زبان ساده، بین صفر تا ۵۰۰ می تواند، متغیر باشد.

از عوارض بهداشتی مرتبط با مهم ترین آلاینده های هوا به گزینه های زیر می توان اشاره کرد:

•  ذرات معلق: هر نوع ماده ای مایع و جامدی که از ۵۰۰ میکرون کوچک تر باشد و از یک مولکول بزرگ تر تشکیل شده باشد را ذره می گویند. برای توصیف ذرات مایع و جامدی که در هوا پراکنده شده اند، ذرات معلق در هوا می گویند.از نظر سایز و جنس ذرات معلق در هوا متنوع هستند؛ با توجه به اندازه ذرات معلق در هوا شامل ذرات بسیار ریز، ریز و درشت می شوند. ذرت ریز معلق در هوا باعث ایجاد بیماری های قلبی و ریوی می شوند و به تشدید آن ها کمک می کنند.ذرات معلق بسیار ریز به داخل آلوئول های ریه و قسمت های تحتانی سیستم تنفسی نفوذ پیدا می کنند و اثرات ریوی و قلبی متعددی ایجاد خواهند کرد.
• دی اکسید گوگرد: گازی غیر قابل انفجار و بی رنگ بوده که بوی خفه کننده دارد و دو برابر هوا وزن آن است. مهم ترین آلاینده هوا بوده که باران اسیدی ایجاد می کند. این آلاینده باعث تشدید بیماری های قلبی، کاهش سیستم دفاعی ریه ها و نارسایی های تنفسی می شود.
•  ازن: یک اکسید کننده قوی است که از ترکیب سه اتم تشکیل شده این ماده به عنوان ازن بد در سطح زمین از آن یاد می شود. این نوع ماده یکی از آلاینده های ثانویه هوا است که در هوا به صورت مستقیم منتشر نمی شود. این گاز بین ترکیبات آلی فرار و اکسیدهای نیتروژن توسط واکنش شیمیایی ایجاد می شود. ازن موجب سرفه، حملات آسم و درد قفسه سینه خواهد شد.
•  مونوکسید کربن: گازی بی بو و بی رنگ که حاصل احتراق سوخت های فسیلی و احتراق ناقص زغال است. این نوع گاز سمی مانع از رسیدن اکسیژن به بافت های بدن می شود. غلظت بالای مونواکسید کربن در بدن باعث تغییرات پاتولوژیک و فیزیولوژیک و مرگ می شوند. این ماده سمی سقط جنین، ایجاد ناهنجاری در رفتارهای عصبی و بیماری های قلبی و عروقی را تشدید می کند.
• دی اکسید نیتروژن: آلاینده ای سمی است که از اگزوز اتوبوس، کامیون و اتومبیل خارج می شود. این آلاینده از تردد وسایل نقلیه به عنوان شاخص کیفیت هوا در نظر گرفته می شود.این گاز خورنده، محرک دستگاه تنفسی تحتانی از نظر فیزیولوژیکی بوده که گازی خورنده و اکسیدان قوی می باشد. نسبت به مونواکسید نیتروژن سمیت آن چندین برابر است. تحقیقات اپیدمیولوژبک نشان می دهد که دی اکسید نیتروژن با کاهش عملکرد ریه در بیماران مبتلا به آسم همراه می باشد.

اگر بیماری در خانه خود دارید که تنفس کردن در هنگام آلودگی هوا برای او سخت است باید از دستگاه تصفیه کننده هوا استفاده کند تا تنفس برای او راحت تر شود و علائم ناشی از آلودگی هوا که در سیستم تنفسی او ایجاد می شود، کاهش یابد. برخی از این دستگاه ها میزان آلودگی محیط را به وسیله نشانگری که دارند، مشخص می کنند. دستگاه تصفیه هوا دارای فیلتر های مختلفی است به همین دلیل انواع گوناگونی دارد.

مشخصات این دستگاه ها متفاوت است که در هنگام خرید باید به آن ها توجه شود. آلاینده ها، سموم و آلرژن ها را می توانید با استفاده از این دستگاه ها از محیطی که تنفس می کنید حذف نمایید و به سلامتی خود کمک کنید. مدیران کنترل کیفیت هوا باید با عبارات کوتاه و صحیح کیفیت هوا را به اطلاع عموم مردم برسانند که از طریق روزنامه ها، تلویزیون و رادیو این اطلاعات انتشار پیدا می کنند.

نکات زیر در این اطلاعیه ها باید بیان شود:

•  کیفیت هوا برای روزهای آینده باید توسط سازمان هواشناسی پیش بینی شود و به طور خلاصه در گزارشی ذکر گردد.
•  برای گروه های حساس توصیه های بهداشتی لازم باید بیان شود.
•  گروه های حساس در مقابل آلاینده ها باید شرح داده شوند.
•  آلاینده مسئول معرفی شود.
•  شاخص کیفیت هوا گزارش گردد.
•  اگر شاخص آلودگی هوا بالاتر از ۹۱۱ برای آلاینده ها است برای تمامی آلاینده های بالاتر از ۹۱۱ باید توصیه های بهداشتی ارائه شود؛ چون برای هر آلاینده افراد حساس متفاوت است.