راهکارهای جلوگیری از رشد سایز پا

راهکارهای جلوگیری از رشد سایز پا برای بیشتر افراد جذابیت دارد، چون معمولاً همه دوست دارند در طول دوران بزرگ‌سالی‌شان فقط از یک سایز کفش استفاده کنند. بزرگ‌تر شدن سایز پاها به شکل پهن‌تر شدن پنجه‌ها، بلندتر و بازتر شدن برای همه با افزایش سن و تغییر شرایط زندگی اتفاق می‌افتد، اما از طریق روش‌ها و توصیه‌هایی می‌توان روند آن را کند کرد یا تا اندازه زیادی تحت کنترل درآورد.

درکل نمی‌توان از رشد کامل پاها جلوگیری کرد، اما اقداماتی وجود دارد که باعث کاهش سرعت رشد می‌شود و چون بیشتر روش‌های مراقبتی را دربر می‌گیرد، نه تنها برای جلوگیری از رشد سایز پا، بلکه برای سلامتی کلی این عضو حساس و پراهمیت از بدن هم مهم است.

چرا جلوگیری از رشد سایز پا اهمیت دارد؟

سایز پاها جزئی از ویژگی‌های ظاهری افراد مختلف است و برای همین شرایط مناسب آن همیشه مهم تلقی می‌شود. در فرهنگ چینی رسمی کهن با عنوان پابندی یا پاهای نیلوفر آبی وجود داشته که در آن پاهای دختران در طول سنین رشد محکم مهار می‌شده تا از رشد سایز آن جلوگیری کنند.

البته که امروزه این رسم در حال منسوخ شدن است و محدود کردن رشد پاهای کودکان یک جنایت محسوب می‌شود، اما این رسم به اهمیت زیبایی پاها اشاره دارد که کماکان هم برای خیلی از افراد مهم تلقی می‌شود. بیشتر افراد دوست ندارند پاهایشان بعد از سنین رشد دچار تغییر سایز شود. دلایل زیبایی، سلامتی، عدم تمایل به بی‌استفاده ماندن کفش‌های قدیمی، عادت و تمایل به ثبات و… مهم‌ترین دلایل اهمیت جلوگیری از رشد سایز پاها است.

دلیل مهم دیگر برای جلوگیری از رشد سایز پا کنترل و ثابت نگه داشتن وضعیت پاها در شرایط مشخص است، چون تغییر سایز می‌تواند مانند یک نشانه در مورد چاقی، افزایش سن و به‌طورکلی عدم سلامتی برداشت شود و این شرایط برای هیچ کس مطلوب نیست.

روند طبیعی رشد سایز پا چگونه است؟

رشد سایز پا در انسان‌ها معمولاً تا سن ۲۰ سالگی ادامه پیدا می‌کند و تا ۳۰ سالگی یک دوره ثبات نسبی را تجربه می‌کند. بعد از ۳۰ سالگی معمولاً به دلایل مختلفی سایز پا تغییر می‌کند که بخش زیادی از آن مربوط به پهن‌تر شدن پنجه پا می‌شود. تغییر وزن، تغییر شرایط هورمونی بدن، تغییر سبک زندگی و شرایط فعالیت و… عمده دلایلی هستند که موجب رشد سایز پا در غالب پهن‌تر شدن پنجه پا یا سایر تغییر حالات دیگر می‌شود.

اغلب افراد پهن‌تر شدن پنجه را به مثابه رشد سایز پا تلقی می‌کنند، درصورتی‌که در این حالت طول پا عملاً تغییری نکرده است و معیار اصلی تعیین سایز پا و کفش‌های مختلف هم طول پا است، نه پنجه پا. بنابراین بعد از تکمیل چرخه رشد اندازه پا، عملاً با تغییر و رشد سایز پا مواجه نمی‌شویم، بلکه ممکن است دچار تغییر فرم پا شویم و همین مسئله باعث شود سایزهای دیگری برای کفش‌هایمان انتخاب کنیم.

بعد از ۳۰ سالگی انسان‌ها اغلب دچار اضافه وزن می‌شوند و پاها هم طبق این الگو و به‌عنوان عضوی از بدن دچار افزایش حجم در قسمت‌های پوست و بافت‌های چربی و عضله می‌شود یا قوس کف آن بر اثر فشار اضافی حاصل از وزن، صاف می‌شود و طول پاها را کمی افزایش می‌دهد.

دلیل اصلی این افزایش حجم سازگاری پیدا کردن پا برای تقسیم بهتر بار کل بدن بر روی پاها خصوصاً در قسمت پنجه‌ها است. بعد از دوران میان‌سالی و ورود به دوران پیری هم رفته‌رفته بافت استخوان‌ها کوچک می‌شود و طبیعتاً این تغییر سایز شامل پاهای افراد هم می‌شود، اما این روند آن‌قدر کند و نامحسوس است که مشکلی برای افراد ایجاد نمی‌کند.

مهم‌ترین دلایل رشد سایز پا چیست؟

انسان‌ها در طول شبانه‌روز با هر قدمی که برمی‌دارند دو تا سه برابر وزن خود را جابه‌جا می‌کنند و دلیل این افزایش بار نیروی گرانش زمین است. این روند به مرور زمان به پاها آسیب وارد می‌کند و در واقع شکل آن‌ها را تغییر می‌دهد. رباط‌ها و تاندون‌هایی هم که از قوس پا حمایت می‌کنند، در اثر استفاده فرسوده می‌شوند و شکل اصلی خودشان را از دست می‌دهند.

صاف شدن قوس کف پا باعث می‌شود که پاها کمی بلندتر یا پهن‌تر شوند و برای افراد مشکلات سایز به وجود بیاورد. اما کلی‌تر از نیروی گرانش زمین، افزایش سن، تغییر وزن، سبک زندگی و تغذیه، چهار دلیل عمده رشد سایز پا در افراد مختلف است.

• رشد سایز پا با افزایش سن

بعد از دوره بلوغ و رشد نهایی بدن، پاها مانند اغلب قسمت‌های دیگر بدن رشد قابل توجهی را تجربه نمی‌کنند، اما همیشه در معرض تغییر فرم و سایز بر اثر عوامل مختلف قرار دارند.

با افزایش سن احتمال تغییر وزن، تغییر سبک زندگی و همین‌طور تأثیرپذیری بافت‌های عضلانی و استخوانی بدن بر اثر بیماری یا عوامل دیگر افزایش پیدا می‌کند و بخشی از آثار خودش را می‌تواند در رشد سایز پا برجای بگذارد. با افزایش سن تغییر فرم و نازک شدن بالشتک‌های چربی موجود در کف پا اتفاق می‌افتد و سایز پا را دچار تغییر می‌کند.

• رشد سایز پا با تغییر وزن

افزایش وزن همیشه به شکل آنی باعث تغییر سایز پا نمی‌شود، اما محسوس‌ترین روند رشد سایز پا را به افراد مختلف نشان می‌دهد. با افزایش یا کاهش وزن مقدار فشار وارد شده از سمت قسمت‌های فوقانی بدن به پاها تغییر می‌کند و پاسخ پاها به این تغییر معمولاً به شکل پهن‌تر شدن پنجه‌های پا و ضعف تاندون‌ها و در نتیجه بزرگ شدن و رشد سایز پا است.

• رشد سایز پا بر اثر سبک زندگی

سطح فعالیت‌های روزمره تا اندازه زیادی سبک زندگی افراد مختلف را تعریف می‌کند. به شکل طبیعی افزایش فعالیت‌های بدنی با ایجاد بسترهای مختلف برای تغییر عادات حرکتی بدن همراه است و احتمال تغییر فرم و سایز پا را افزایش می‌دهد. بیماری‌های پا مانند بونیون، انگشت چکشی و سایر ناهنجاری‌های پا ناشی از وراثت و نوع و کیفیت سبک زندگی هم دلایل دیگری است که موجب رشد سایز پا می‌شود.

• تغذیه و رشد سایز پا

تغذیه نقش اساسی در رشد و شکل‌گیری تمامی اجزاء بدن انسان‌ها دارد و کمیت و کیفیت آن بر روی روند رشد و فرم‌گیری سایز پا هم مؤثر است. وجود برخی از هورمون‌ها در غذا ممکن است باعث رشد و افزایش بافت عضلانی و حتی استخوانی پا شود و سایز کلی آن را تغییر دهد. حفظ یک رژیم سالم و مقوی روزانه و پرهیز از مصرف غذاها و مکمل‌های ورزشی هورمونی در جلوگیری از رشد سایز پاهای افراد اهمیت دارد و به‌عنوان یک عامل بالقوه باید مد نظر قرار بگیرد.

مهم‌ترین راهکارهای جلوگیری از رشد سایز پا

۱- همیشه از صندل و دمپایی استفاده کنید:

یکی از دلایل رشد سایز پا در طول دوران زندگی سازگاری پیدا کردن اجزای مختلف این عضو با شرایط بیرونی است. پاهای هر انسان در طول روز طی ساعات زیادی بدون کفش باقی می‌ماند و در این اوقات پوست و بافت‌های میان‌بندی پا می‌توانند به‌طور آزادانه حرکت کنند و شکل بگیرند.

یک راهکار ساده برای کم کردن از تأثیر تغییر فرم طبیعی پوست و بافت‌های پا، استفاده مداوم از دمپایی و صندل‌ها در طول ساعاتی است که کفش به پا نداریم. این کار تا حدودی روند بزرگ شدن پا را کند می‌کند و به‌عنوان یک اقدام روزمره باید مورد توجه قرار بگیرد.

۲- از پدهای نگه‌دارنده استفاده کنید:

پدهای نگه‌دارنده پا برای منظورهای مختلفی در بازار موجود است که استفاده از آن‌ها می‌تواند از رشد سایز پا یا درواقع افزایش سایز بر اثر تغییر شکل پا جلوگیری کند. کاربری اصلی این پدها جلوگیری از تغییر شکل نواحی مختلف پا مثل انگشت‌ها، قوزک، پاشنه و نواحی دیگر پا است. بیشتر افراد از این محصولات متنوع بعد از تغییر شکل نواحی مختلف استفاده می‌کنند تا میزان سایش این نواحی را با کفش کاهش دهند، اما بهترین استفاده از انواع پد نگه‌دارنده قبل از بروز عارضه است.

پدهای تکیه‌گاه قوس کف پا از توصیه‌شده‌ترین محصولاتی است که می‌تواند به‌راحتی در کفش قرار بگیرد و از رشد سایز پا جلوگیری کنند. این تکیه‌گاه‌های مصنوعی قوس، سرعت صاف شدن پاها را کاهش می‌دهند و استفاده منظم از آن‌ها باعث کند شدن پوسته‌پوسته شدن کف پا و سلامتی عمومی پا هم می‌شود.

۳- سایز کفش خود را تغییر ندهید:

در ظاهر تغییر سایز کفش هیچ دلیل موجهی ندارد و به‌طورمعمول هیچ کس سایز کفش‌های خودش را تغییر نمی‌دهد، اما گاهی بنا به دلایل مختلف این اتفاق می‌افتد و نقش چشم‌گیری در افزایش سایز پای افراد ایفا می‌کند. خیلی از افراد ممکن است در مورد تغییر سایز کفش خود در مواردی سهل‌انگاری کنند. یکی حالات بیشتر شایع این کار هنگامی رخ می‌دهد که مدل کفشی را پسندیده‌ایم که امکان خرید آن فقط در سایزهایی به‌غیراز سایز طبیعی پاهای ما میسر است.

اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که بافت عضلات و پوست پاها در طول مدت استفاده از کفش‌های بزرگ‌تر تا حدودی گسترش پیدا می‌کند و بازگشت به سایز قبلی را برای افراد سخت می‌کند.
خرید کفش‌هایی با سایزهای غیراستاندارد هم دلیل دیگری است که ممکن است سایز طبیعی پای ما را تغییر دهد. توجه به اعداد سایز در بیشتر مواقع راهنمای خوبی برای ما خواهد بود، اما همیشه نباید بر روی آن همچون یک معیار قطعی حساب باز کنیم.

۴- برای فعالیت‌های عمده و طولانی‌مدت از یک سایز و نوع کفش استفاده کنیم:

یکی دیگر از توصیه‌های مفید برای جلوگیری از رشد سایز پا انتخاب یک نوع کفش مناسب با شرایط فعالیت و فرم پاهای ما و استفاده مداوم از آن است. این کار باعث تثبیت فرم و حالت پاهای ما می‌شود و در آینده احتمال رشد پا بر اثر افزایش سن یا تغییر وضعیت کفش را کم می‌کند. استفاده از یک مدل کفش اگرچه در طولانی‌مدت سخت به نظر می‌رسد، اما با در نظر گرفتن زمان کمی که ما از مدل‌های مختلف کفش در طول سایر فعالیت‌های روزمره استفاده می‌کنیم، چندان هم دور از ذهن نیست.

 

تمایل بیشتر افراد برای پوشیدن مدل‌های مختلف کفش برای فعالیت‌های کوتاه مدت مثل سفر، مهمانی، خرید و… است، پس این میل درواقع مشکلی برای اجرایی کردن این توصیه ایجاد نمی‌کند و علاوه بر حفظ سایز پا، سلامتی کلی این عضو حیاتی از بدن ما را هم تضمین می‌کند.

۵- جلوگیری از رشد سایز پا با کاهش وزن

افزایش وزن همیشه با افزایش سایز و حجم بافت پا همراه نیست، اما حتماً در طی زمان فشار حاصل از چاقی بر روی اندام‌های تحتانی، بر روی پهن‌تر شدن و ضع قوس کف و بزرگ شدن سایز پا تأثیر می‌گذارد. اگر از لحاظ ژنتیکی بدشانس باشید و چاقی به یک مشکل همراه و همیشگی در شما تبدیل شود، افزایش وزن باعث حجیم شدن بافت چربی پا هم می‌شود، در نتیجه مجبور می‌شوید سایز کفش‌هایتان را نیز تغییر بدهید.

پس توصیه اصلی در این زمینه کاهش وزن و حفظ وزن در شرایط ایده‌آل است تا به مشکل افزایش سایز پا دچار نشوید و در صورت بروز، آن را برطرف کنید.

راهکارهای جلوگیری از رشد سایز پا در دوران بارداری

علاوه بر ورم‌های معمول پا در دوران بارداری، پاهای زنان در این دوران رشد می‌کنند و در بسیاری از موارد نسبت به قبل بزرگ‌تر می‌مانند. استخوان‌ها، رباط‌ها و تاندون‌های پا معمولاً در طول بارداری به شل شدن تمایل دارند. هورمون‌های بارداری که باعث شل شدن مجرای زایمان می‌شوند، بر روی رباط‌های موجود در پاهای خانم‌های باردار هم تأثیر می‌گذارد و آن‌ها را شل می‌کند.

علاوه بر این، وزن اضافی که یک زن در بارداری به دست می‌آورد، فشار بیشتری را به پاهای او وارد می‌کند و باعث می‌شود که پاهای او به مرور زمان صاف‌تر، بلندتر و پهن‌تر شوند.

افزایش وزن هم باعث کشش مفاصل و درنتیجه پهن شدن پاها در زنان باردار می‌شود. تفاوت بین رشد پا و ورم پا این است که ورم پاها در طول شبانه روز متغیر است، اما رشد سایز پا اثرات ثابت و پابرجا دارد. راه‌های مختلفی برای جلوگیری از رشد سایز پا در زنان باردار وجود دارد که بیشتر موارد و راهکارهای کلی در این زمینه را شامل می‌شود و توصیه‌هایی هم به شرح زیر دارد:

• کنترل وزن تا حد امکان.
• انجام تمرینات و کشش‌های پا که موجب تقویت عضلات و بافت پاها می‌شود.
• استفاده از کفش‌های حمایتی راحت در بیشتر طول دوران بارداری؛ بدون اینکه به شرایط آسایش و ایمنی آسیب برساند.
• کاهش مدت زمان راه رفتن با پای برهنه در خانه و سایر فضاهای سرپوشیده دیگر.
• استفاده از کفش‌ها یا زیره‌های دارای قوس مناسب برای کم کردن از فشار افزایش وزن و جلوگیری از صاف شدن کف پا.
• استفاده از کفش‌های راحت که تا میزان زیادی گردش خون را در پاها ایجاد کند.
• انجام مراقبت‌های لازم برای کنترل ورم پا؛ مثل بالا نگه داشتن پاها به مدت طولانی.
• ماساژ دادن مرتب پاها در فواصل مشخص و جلوگیری از احتمال ایجاد تورم در پا.
• انجام ورزش‌های منظم و سبک مثل پیاده‌روی و انجام کارهای روزانه بدون ایجاد تنش در قسمت کلی بدن به‌خصوص در پاها.