شربت کتوتیفن برای آبریزش بینی کودکان

شربت کتوتیفن برای آبریزش بینی کودکان

شربت کتوتیفن برای آبریزش بینی کودکان از درمان‌های متداول برای رفع علائم آلرژیک به ویژه در مواردی است که کودک یا افراد بزرگسال به آسم مبتلا هستند. از اصلی‌ترین علائم آلرژیک بدن بر اثر بیماری آسم و آلرژی‌های عمومی، آبریزش بینی است.

توجه به تأثیرات این دارو ضد حساسیت بر کنترل یا قطع کردن آبریزش بینی و مشابه بودن این مشکل در خیلی از بیماری‌ها مانند سرماخوردگی، باعث شده که تصور عمومی در مورد شربت کتوتیفن و سایر اشکال دارویی آن حول این تصور اشتباه شکل بگیرد که کتوتیفن برای هرگونه آبریزش بینی مناسب است و در هر حال می‌توان تهیه و استفاده از آن را مد نظر قرار داد.

این تصور اشتباه به‌خصوص در مورد استفاده از شربت کتوتیفن برای آبریزش بینی کودکان ناشی از سایر عواملی به‌غیراز عوامل مرسوم حساسیت‌زا، نگران‌کننده‌تر است، چراکه این گروه از دریافت‌کنندگان دارو شرایط خاص و حساس‌تری نسبت به بزرگسالان دارند و احتمال ایجاد عوارض خطرناک‌تر در صورت مصرف نا به‌جای شربت کتوتیفن برای آن‌ها بیشتر است.

بر همین اساس آشنایی با کلیات و کاربردهای این دارو و روش‌های مرسوم و علمی مصرف آن می‌تواند احتمال ایجاد عوارض این دارو را هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان کاهش دهد.

شربت کتوتیفن چیست و چه کاربردی دارد؟

کتوتیفن (Ketotifen) در طبقه داروهای آنتی هیستامین قرار می‌گیرد و موارد مصرف آن به‌طور خاص برای جلوگیری از حملات آسم بر اثر تماس افراد مبتلا با مواد و عوامل حساسیت‌زا مانند پشم و موی حیوانات، گرده گل و مانند این موارد مشخص شده است، اما موجب درمان آسم نمی‌شود. این دارو به شکل‌های شربت کتوتیفن، اسپری بینی کتوتیفن، قرص کتوتیفن و قطره چشمی کتوتیفن تولید می‌شود.

کتوتیفن نام ژنریک این دارو است و برخی از شرکت‌های داروسازی ممکن است کتوتیفن را با نام‌های تجاری مانند زادیتن هم به بازار ارائه دهند. دُز معمول و مورد مصرف این دارو هم به شکل شربت ۱ میلی‌گرم در ۵ میلی‌لیتر یا ۵ سی‌سی از دارو است.

سازوکار اثرگذاری و ضد آلرژی این دارو اثرگذاری بر روی گیرنده اچ ۱ هیستامین آزاد شده در بدن بر اثر عوامل حساسیت زا است و از این طریق آثار و علائم آلرژیک را از بین می‌برد.
مهم‌ترین علائم و مشکلاتی که افراد ممکن است بر اثر این دسته از حساسیت‌ها نشان دهند آبریزش بینی، آثار التهاب، تنگی نفس، خارش چشم و ایجاد اشک اشت.

شرایط استفاده از شربت کتوتیفن برای آبریزش بینی کودکان

کتوتیفن از داروهای متداول کاهش دهنده علائم حساست ناشی از آسم به شمار می‌آید که آبریزش بینی هم در دسته این علائم آلرژیک قرار می‌گیرد، در نتیجه مصرف آن برای کودکان مبتلا به آسم و طبق نظر پزشک در دستور کار قرار می‌گیرد.

در شرایط که ابتلای کودکان به آسم هنوز به دقت تشخیص داده نشده است و احتمال دارد آبریزش بینی بر اثر حساسیت‌های فصلی و یا برخورد و تماس با عوامل حساسیت‌زا باشد، پزشک ممکن است این شربت را به‌عنوان داروی کاهش دهنده این علائم تجویز کند.

در مواردی که کودکان مستعد ابتلا به آسم تشخیص داده می‌شوند، شربت کتوتیفن یا هر کدام از دیگر اشکال این دارو ممکن است با هدف پیشگیری از آسم تجویز شود.
روش مصرف شربت کتوتیفن برای کودکان

مهم‌ترین نکته در مورد طریقه مصرف شربت کتوتیفن برای کودکان و همین‌طور بزرگسالان، توجه به توصیه‌های پزشک تجویز کننده این دارو است. جدا از این توصیه و الگوی کلی مصرف، نکاتی در مورد آن وجود دارد که در نظر گرفتن آن‌ها در حین استفاده از این شربت دارویی به‌ویژه برای کودکان اهمیت دارد.

درحالی‌که مقدار مصرف این شربت برای بزرگسالان معمولاً ۲ میلی‌گرم (معادل ۱۰ میلی‌لیتر شربت یا ۱۰ سی‌سی) است، مقدار مجاز مصرف این دارو برای کودکان بالای سه سال ۱ میلی‌گرم (معادل ۵ میلی‌لیتر دارو یا یک قاشق چای‌خوری) تعیین شده است.

برای کودکان بالای شش ماه تا سه سال هم بهتر است این دارو مصرف نشود، اما منع خاصی هم وجود ندارد و طبق دستورالعمل برخی از شرکت‌های داروسازی در این مورد، توجه به وزن کودکان اهمیت دارد؛ به‌این‌ترتیب که به ازای هر کیلوگرم از وزن کودک زیر سه سال، مقدار ۰/۲۵ میلی‌لیتر شربت (معادل ۰/۰۵ میلی‌گرم دارو) توصیه می‌شد، برای مثال اگر یک کودک زیر سه سال هفت کیلوگرم وزن داشته باشد، مقدار ۱/۷۵ میلی‌لیتر شربت برای دو بار استفاده در طول یک روز (صبح و عصر) مناسب خواهد بود.

شربت کتوتیفن برای سرماخوردگی کودکان

تعریف کارکرد داروی کتوتیفن در اشکال مختلف ازجمله شربت کتوتیفن مشخص کرد که این دارو برای مورد خاص کاهش علائم حساسیت ایجاد شده بر اثر برخورد افراد دارای بیماری آسم با عوامل حساسیت‌زا مورد استفاده قرار می‌گیرد، بنابراین یک داروی مؤثر برای درمان سرماخوردگی و یا حتی درمان آلرژی‌های فصلی نیست.

البته طبق نظر پزشک و بر اساس سنجش و بررسی شرایط بیماران مختلف ممکن است این شربت مانند سایر داروها در طبقه داروهای آنتی هیستامین برای کاهش علائم آبریزش بینی کودکان یا بزرگسالان تجویز شود که مصرف آن در این صورت منعی ندارد، اما در نظر گرفتن آن به‌عنوان یک داروی درمانی یا مکمل برای سرماخوردگی و به‌خصوص مشکلات آبریزش بینی، توصیه نمی‌شود.

این موضوع به‌خصوص با توجه به مکانیسم و مدت اثرگذاری کتوتیفن هم بیشتر تائید می‌شود. به‌طورمعمول بیشترین و بهترین تأثیرات شربت کتوتیفن در حدود ۶ تا ۸ هفته بعد از شروع مصرف دارو بروز می‌دهد و این مسئله در روند کاستن از علائم حساسیت‌هایی مانند آبریزش بینی در کودکان مبتلا به آسم و یا آلرژی‌های عمومی طبیعی است، اما در سرماخوردگی این علائم معمولاً بیشتر از چند روز تا نهایتاً دو یا سه هفته بیشتر به طول نمی‌انجامد، در نتیجه در نظر گرفتن آن برای قطع آبریزش کودکان در طول دوران سرماخوردگی چندان مؤثر عمل نخواهد کرد.

عوارض مصرف استفاده از شربت کتوتیفن برای کودکان

• احتمال ایجاد حالت خواب آلودگی به‌خصوص در چند هفته ابتدایی مصرف این دارو
• احتمال ایجاد سرگیجه مختصر
• احتمال ایجاد هیجان و بی‌قراری و عصبانیت به‌خصوص در کودکان
• ایجاد اختلالات خواب
• احتمال افزایش حساسیت پوست نسبت به تابش نور خورشید

نکات مهم در مصرف شربت کتوتیفن

• برای بهتر اثر کردن شربت کتوتیفن بهتر است مصرف مداوم این دارو طبق نظر پزشک در دستور کار قرار بگیرد، بر همین اساس تأثیر آن برای استفاده‌های مقطعی مانند قطع سریع آبریزش بینی کودکان چندان اثبات شده نیست و فقط باید در صورت تشخیص پزشک معالج صورت بگیرد.
• این دارو ممکن است تأثیر سایر داروها مانند داروهای مسکن، داروهای خواب آور و داروهای ضد حساسیت دیگر را تقویت کند.
• مصرف شربت کتوتیفن قبل یا بعد از غذا مانعی ندارد.
• با توجه به اثرگذاری بیشتر این دارو در طولانی مدت، تکمیل کردن چرخه مصرف این دارو اهمیت دارد.
• مصرف مقادیر بالاتر از مقادیر تجویز شده شربت کتوتیفن برای کودکان، ممکن است عوارض خطرناکی در پی داشته باشد.

مواد منع مصرف شربت کتوتیفن

• کودکان زیر شش ماه
• افرادی که سابقه حساسیت به این دارو دارند
• افراد مبتلا به بیماری صرع
• افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی و کلیوی
• افراد مبتلا به مشکلات گوارشی و انسداد روده
• افراد با بیماری‌های خاص

همچنین به این دلیل که شربت کتوتیفن ممکن است وارد شیر مادر شده و از این طریق به بدن نوزادان منتقل شود، مصرف این دارو برای مادران در طول دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.
شربت کتوتیفن برای افراد دیابتی به دلیل احتمال کاهش برگشت پذیر ترومبوسیت باید با احتیاط و همراه با انجام آزمایش شمارش پلاکت‌ها در نظر گرفته شود. همین‌طور این دارو حاوی مقادیری کربوهیدارت است و از این نظر هم ممکن است باعث افزایش سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت شود.