14 علت شوری دهان + راه های درمان خانگی، پزشکی و پیشگری
آنچه در این مطلب میخوانید
ممکن است بسیاری از اوقات برای شما هم پیش آمده باشد که وقتی از خواب بیدار می شوید، طعم شوری را در دهان خود احساس کنید. حتی ممکن است این حس و طعم شور در طول روز نیز برای شما ملموس باشد. آیا تاکنون با خود فکر کرده اید که علت احساس طعم شور در دهان چیست؟
مهمترین علت شوری دهان
در واقع این احساس عجیب کاملاً رایج بوده و بسیاری از افراد در طول عمر خود، چندین و چند بار آن را تجربه می کنند. شوری دهان به دلایل مختلفی بروز می دهد. در ادامه این مقاله از دندان لند مهم ترین علل شوری دهان را به طور کامل و جامع برای شما بررسی کرده ایم.
1- کمآبی بدن
کم آبی بدن یکی از عمده علل شوری دهان شناخته می شود. در واقع کم آبی بدن به حالتی گفته می شود که در آن مصرف آب کمتر از میزانی است که بدن از دست می دهد. هنگامی که بدن با بی آبی مواجه شود این کار به سرعت بر روی عملکرد غدد بزاقی اثر می گذارد و نتیجه آن کاهش چشم گیر تولید بزاق است.
کاهش بزاق باعث کم تر شدن توانایی بدن در دفع باکتریها و ذرات مواد غذایی شده و موجب می شود تا بو و طعم نامطبوع در دهان ایجاد شود. این طعم اغلب شور مزه بوده و افراد حس شوری دهان را به طور کامل حس می کنند. برای جلوگیری از این مشکل به شما پیشنهاد می کنیم که حتما در طول روز به میزان کافی آب بنوشید.
2- مصرف بعضی داروها
همیشه مصرف دارو ها با عوارضی همراه است. برخی از دارو ها میتوانند خشکی دهان را ایجاد یا تشدید کنند. به عنوان نمونه داروهای ضد افسردگی، دارو های ضد بالا بردن فشار خون و… بزاق تولیدی را کاهش داده و زمینه ساز عفونت های دهانی می شود. این کار باعث شکل گیری طعم شوری در دهان می گردند.
متاسفانه روش خاصی برای درمان این مشکل وجود نداشته و ممکن است احساس شوری در دهان تا زمان مصرف این دارو ها پا بر جا بماند.
3- مشکلات دهان و دندان
یکی از عمده ترین دلایلی که موجب شوری دهان می شوند، بیماری های مربوط به دهان و دندان هستند. به عنوان مثال بیماریهای دهان مانند گینگیوویت (التهاب لثهها) و پریودنتیت (التهاب پیرامون دندان که شامل استخوان و لیگامانهای نگهدارنده دندان است) میتوانند به عنوان علل احساس شوری در دهان شناخته شوند.
این بیماریها اغلب به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان رخ می دهند. برای درمان شوری دهان حاصل از این امر، استفاده از محصولات بهداشتی به خصوص مسواک و دهان شویه می تواند کار ساز باشد.
4- دیابت
دیابت اثرات زیادی را بر روی سلامت انسان دارد که یکی از آن ها مربوط به احساس شوری دهان است. در واقع نوع یک و دو دیابت قادر هستند تا به عروق خونی کوچک آسیب بزنند. در نتیجه در روند تغذیه مناسب و طبیعی غدد بزاقی اختلال ایجاد کنند. این وضعیت، به نام زروستومیا شناخته میشود و میتواند به عدم تعادل میکروبیوم دهان و کاهش طبیعی باکتریها منجر شود.
5- نارساییهای کبدی
نارسایی های کبدی یکی دیگر از عواملی است که می تواند به شوری دهان منجر شود. در واقع کبد به عنوان یکی از ارگان های مهم بدن شناخته می شود که نقش پر رنگی در تنظیم حجم و ترکیب مایعات بدن دارد. وقتی عملکرد طبیعی کبد مختل شود و نتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد، در تعادل یونهای بدن از جمله سدیم و پتاسیم اختلال ایجاد می شود. این اختلال می تواند در تعادل املاح به احساس طعم شوری در دهان منجر شود.
6- اختلالات کلیوی
کلیه ها اصلی ترین بخش بدن در دفع مواد زائد و اضافی هستند. نارسایی کلیوی موجب می شود تا مواد زائد در بدن تجمع کرده و برخی از آن ها توسط باکتری های دهان به آمونیاک تبدیل شود. این مواد دارای بوی تند و بسیار نامطبوع بوده و باعث ایجاد یک طعم خاص و غیرمعمول در دهان شود که اغلب به عنوان طعم شور توصیف میشود.
7- تغییرات هورمونی
انسان ها در طول زندگی خود به دلایل مختلفی از جمله بلوغ، بارداری و یائسگی تغییرات هورمونی را تجربه میکند . تغییرات هورمونی تأثیرات متعددی بر سلامت عمومی دارد. به عنوان مثال، یکی از مهم ترین اثرات آن ایجاد تورم لثه ها و تغییرات در تولید بزاق است. این شرایط میتواند بر حس چشایی تأثیر گذاشته و باعث شور شدن دهان شود.
8- عفونتهای دهانی
عفونت های دهانی مانند پریودنتیت و کاندیدیازیس (عفونت قارچی دهان) موجب رشد انواع مختلفی از باکتری ها و سایر میکروارگانیسم ها در داخل دهان شده و تحریک، التهاب و آسیب به بافتهای دهانی را در پی دارد.
از طرفی دیگر این باکتری ها و میکروارگانیسم ها در فرآیند متابولیک خود مواد شیمیایی تولید میکنند که میتوانند طعم های نامطبوعی ایجاد کنند. استفاده روزانه از مسواک، دهان شویه و سایر محصولات بهداشتی دهان و دندان می تواند تا حد چشم گیری باعث پیشگری از عفونت های دهانی و عدم شوری دهان شود.
9- مریگاستریک رفلاکس
رفلکس معده یکی دیگر از دلایل شوری دهان است. در واقع رفلاکس معده به مری هنگامی رخ می دهد که اسید معده و گاهی اوقات محتویات معده به مری برگردند. در برخی از مواقع ممکن است اسید برگشتی به دهان نیز برسد، که در این صورت ph دهان را به صورت ناگهانی و به طور چشم گیری تغییر می دهد.
این کار موجب ایجاد ترشحات و التهاب در بافت های دهانی و گلو می شود. به طور کلی می توان گفت رفلکس معده و نتایجی که در پی دارد موجب تغییر حس چشایی شده و اغلب مزه ای شور مانند را به دهان می دهد.
10- سندرم خشکی دهان
سندرم خشکی دهان، زمانی رخ میدهد که غدد بزاقی نمیتوانند به اندازه کافی بزاق تولید کنند. این وضعیت در اثر عوامل مختلفی اتفاق می افتد و ابتلا به انواع بیماری ها می تواند موجب بروز سندرم خشکی دهان در افراد شود. در این حالت بزاق نمی تواند کارکرد طبیعی خود را حفظ کند و در کار آن اختلال ایجاد می شود. در این شرایط حس چشایی تحت تأثیر قرار گرفته و طعم های شور و دیگر طعم های نامطبوع در دهان احساس می شوند.
11- کمبود های تغذیه ای
عدم توجه به رژیم غذایی و کمبود مواد مغذی خاص مانند زینک، ویتامین B12، فولیک اسید و آهن تاثیر بسیار زیاد و پر رنگی را بر دستگاه چشایی انسان داشته و منجر به تغییراتی در حس چشایی می شود. این تغییرات عمدتا با شوری دهان همراه هستند. برای عدم ابتلا به این مشکل بهتر است تا رژیم غذایی خود را رعایت کنید و سعی کنید تا در طول روز مواد مغذی و مورد نیاز بدنتان را تامین کنید.
شایان ذکر است که کمک گرفتن از یک متخصص تغذیه می تواند تاثیر بسیار مثبتی را بر روی جبران کمبود های تغذیه ای و عدم ابتلا به شوری دهان در شما داشته باشد.
12- روشهای درمانی مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی
شیمیدرمانی و پرتودرمانی اثرات مخرب زیادی را بر روی بدن دارند. در بسیاری از مواقع این روش های درمانی باعث آسیب دیدگی موقت یا دائمی غدد بزاقی و بافت های دهانی می شوند. در نتیجه افرادی که از شیمی درمانی یا پرتو درمانی استفاده می کنند، از تغییر در طعم ادراک شده شکایت دارند.
حتی در برخی موارد، این تغییر باعث ایجاد احساس طعم های متالیک یا شور می شوند. در صورت بروز شوری دهان در اثر استفاده از روش های درمانی خاص و ویژه، بهتر است برای کنترل این مشکل با پزشک معالج خود مشورت بگیرید.
13- سندرم شوگرن
سندرم شوگرن زمانی بروز می دهد که سیستم ایمنی بدن شما به همه غدد رطوبت ساز بدن به خصوص غدد بزاقی و مجاری اشک حمله کند. این کار باعث آسیب دیدن غدد بزاقی شده و در نتیجه آن طعم شور، احساس خشکی دهان و خشکی چشم برای افراد بروز می دهد.
در صورت ابتلا به سندرم شوگرن می توانید با شستشوی دهانی یا نوشیدن آب این سندرم را کنترل کنید. همچنین در برخی از مواقع نیز از دارو های خاصی به این منظور استفاده می شود.
14- مشکلات عصبی
اختلالات عصبی از دیگر عواملی هستند که به طور مستقیم بر روی حس چشایی افراد تاثیر می گذارند.در واقع در این حالت عصب هایی که اطلاعات مربوط به چشایی را به مغز منتقل میکنند آسیب دیده و در عملکرد طبیعی آن ها اختلال ایجاد می شود. در چنین مواقعی افراد ممکن است طعم هایی غیرعادی همچون شوری دایمی در دهان خود حس کنند.
پیشگیری از شوری دهان
همان طور که دیدید عوامل بسیار زیادی وجود دارند که می توانند باعث شوری در دهان شوند. اما به طور کلی افراد می توانند با داشتن سبک زندگی سالم و مصرف آب کافی در طول روز از بروز این مشکل پیشگیری کنند. از طرفی دیگردرمان بیماری هایی مانند کرونا، سرماخوردگی و … می توانند بر روی پیشگیری از شوری دهان تاثیر مثبتی داشته باشند.
درمان شوری دهان
روش درمان مناسب برای از بین بردن شوری دهان، متناسب با علت بروز آن انتخاب می شود. اگر دچار حس شوری دهان هستید به شما پیشنهاد می کنیم که به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا این مشکل شما در مرحله اول علت یابی شود.
پزشک بعد از آن که علت اصلی شوری دهان را تشخیص داد می تواند متناسب با آن و با در نظر گرفتن شرایط شما یک روش درمانی مناسب را تجویز کند. روش های درمانی برای شوری دهان اغلب عبارت اند از:
- تغییر سبک زندگی
- رسیدگی به بهداشت دهان و دندان
- مصرف دارو
سخن پایانی
شور دهان یکی از عمده مشکلاتی است که هر فردی می تواند به آن مبتلا شود. خوشبختانه روش های مختلفی برای درمان این مشکل وجود دارد و اکثر این روش ها کم هزینه بوده و باعث می شوند تا فرد در مدت زمان کم، سلامت خود را به دست بیاورد. به عنوان یک نکته بسیار مهم به شما توصیه می کنیم که در صورت مشاهده شوری دهان، حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.