مدت زمان پر شدن جای دندان کشیده شده در ارتودنسی چقدر است ؟

مدت زمان پر شدن جای دندان کشیده شده در ارتودنسی و اصولاً اینکه ارتودنسی و بریس‌ها می‌توانند این وضعیت را تراز کنند یا نه، یکی از سؤال‌های اصلی اغلب افراد متقاضی یا نیازمند ارتودنسی است. در ارتودنسی پر کردن شکاف‌های کوچک و طبیعی بین دندان‌ها بدیهی‌ترین نتیجه است و در مواقعی که فک فضای کافی برای قرارگیری مناسب دندان‌ها ندارد و فاصله بین دندان‌ها خیلی فشرده است، کشیدن دندان راهکار اصلی ایجاد فضای مناسب برای تصحیح حالت دندان‌ها است.

نکته مهم در این زمینه این است که این کار معمولاً بعد از بررسی دقیق متخصص ارتودنسی انجام می‌شود و زمان پر شدن جای خالی دندان هم با توجه به زمان کلی درمان مشخص می‌شود، اما اگر کشیدن دندان به دلیل بهداشت نامناسب دهان و آسیب اساسی دندان‌ها باشد، پر شدن جای خالی دندان با ارتودنسی ممکن نیست و درمان‌های جایگزین ایمپلنت دندان یا استفاده از پروتز‌های دندان توصیه می‌شود.

کشیدن دندان برای درمان ارتودنسی

کشیدن دندان طبق نظر متخصص ارتودنسی برای افرادی که دندان‌های نامرتب یا شلوغی دارند یک رویه مرسوم است و برای بهبود و رسیدن مطلوب‌تر به اهداف درمان ارتودنسی پیشنهاد می‌شود. یک مثال رایج این وضعیت، کشیدن دندان‌های پرمولر اول (دندان آسیاب اول) است که برای درمان ناهنجاری و بیرون‌زدگی دندان‌ها (مال اکلوژن) صورت می‌گیرد.

بسته به نظر متخصص ارتودنسی یا دندانپزشک این شرایط می‌تواند شامل دندان‌های دیگر و خصوصاً دندان‌های عقل هم شود، اما کشیدن دندان‌های جلویی و نیش به دلیل خاصیت و تأثیر زیادی که در طرح لبخند و زیبایی افراد دارند، همین‌طور کشیدن دندان‌های آسیاب بزرگ به دلیل نقش برجسته‌ای که در جویدن غذا و سیستم هضم و گوارش افراد ایفا می‌کنند، انجام نمی‌شود.

در مورد کشیدن دندان‌های عقل هم به‌منظور گسترش دادن فضای آزاد فک، ذکر این نکته که چندان شایع و کاربردی نیست اهمیت دارد، چون این دندان‌ها اغلب در سنین بالا رشد می‌کنند، درحالی‌که سنین پایین‌تر برای درمان ارتودنسی مناسب‌تر است و در این زمان دندان‌های عقل معمولاً هیچ نقشی در ترتیب دندان‌ها ندارند.

اما در کنار دندان‌های پرمولر، دندان‌های اضافی هم معمولاً قبل از درمان ارتودنسی کشیده می‌شوند. این دندان‌ها در ساختار دندانی بعضی از افراد وجود دارد و کشیدن و پر کردن جای خالی آن‌ها از وظایف اصلی انواع روش‌های ارتودنسی به شمار می‌رود.

موارد استثنا و وابسته به شرایط بیماران هم وجود دارد که کشیدن دندان برای ارتودنسی در دستور کار قرار می‌ِ‌گیرد. بعضی از این موارد شامل اندازه ناهماهنگ و غیرطبیعی یک یا چند دندان، جهت رشد غیرطبیعی دندان ، دندان‌های پوسیده یا پرشده و ضعیف و… می‌شود که گزینه‌های بالقوه برای کشیدن دندان‌ها برای ارتودنسی را معرفی می‌کند.

به‌این‌ترتیب برای کشیدن دندان در ارتودنسی چهار حالت کلی زیر را می‌توان متصور بود که بسته به شرایط و نظر متخصص ارتودنسی، انجام می‌شود.

۱- کشیدن دندان‌های پرمولر اول برای ایجاد فضا در قوس فک
۲- کشیدن دندان‌های عقل (در مواردی که سن افراد تحت درمان بالا باشد)
۳- کشیدن دندان‌های اضافی (در صورت موجود بودن)
۴- کشیدن دندان بسته به شرایط

مدت زمان پر شدن جای دندان‌های کشیده شده در ارتودنسی

۱- مدت زمان پر شدن جای دندان‌های پرمولر کشیده شده

در این حالت که ایده آلترین حالت کشیدن دندان در طول درمان ارتودنسی است، پر شدن جای خالی دندان‌ها تضمین شده است. معمولاً کشیدن این دندان‌ها ضروری قلمداد می‌شود چون طول قوس فک کوتاه است و از فضای کافی برای نگه‌داری تمامی دندان‌ها برخوردار نیست.

طبیعتاً تراز نرمال دندان‌ها در فضای محدود ممکن نیست و راهکار آن کم کردن تعداد دندان‌ها و ایجاد فضای بیشتر است. فضای خالی شده بعد از کشیدن این دندان‌ها در ارتودنسی در طول مدت درمان و بعد از اتمام درمان به‌خوبی بسته خواهد شد و افراد را از این نظر دچار مشکل نخواهد کرد.

۲- مدت زمان پر شدن جای دندان‌های عقل کشیده شده

دندان‌های عقل هم مانند دندان‌های پرمولر از مناسب‌ترین گزینه‌های کشیدن دندان در ارتودنسی محسوب می‌شوند و در صورت رشد کافی و خارج شدن از دهان، فضای کافی برای حرکت سایر دندان‌ها و اصلاح فرم قرارگیری و وضعیت را فراهم می‌کنند.

اگرچه جای این دندان‌ها با حرکت کردن و جایگیری جدید سایر دندان‌ها در طول مدت درمان پر می‌شود، اما دغدغه داشتن در این مورد بی‌معنا است، چون دندان‌های عقل دندان‌های انتهایی فک هستند و جای خالی و پر شدن یا پر نشدن آن هیچ نقشی در ظاهر افراد یا توانایی‌های جویدن یا تکلم آن‌ها ایفا نمی‌کند.

۳- مدت زمان پر شدن جای دندان‌های اضافی کشیده شده

یکی دیگر از شرایطی که متخصص ارتودنسی ناچار به کشیدن دندان‌های بیماران خود می‌شود، مواجهه با دندان‌های اضافی است. خیلی از افراد ممکن است یک دندان اضافی بین دندان‌های ثنایای بالایی یا همان دندان‌های جلویی خود داشته باشند و عامل ناهنجاری فرم دندان‌هایشان هم همین دندان اضافی باشد.

در اغلب موارد توصیه نهایی، کشیدن این دندان است که باعث ایجاد فضای خالی بین دندان‌ها می‌شود. روش‌های معمول ارتودنسی و استفاده از بریس برای پر شدن جای این نوع دندان‌های کشیده شده هم کاملاً کاربردی است و مانند بستن فاصله طبیعی بین دندان‌های جلویی، فاصله ایجاد شده بر اثر کشیدن دندان در طول مدت درمان ارتودنسی بسته می‌شود.

۴- مدت زمان پر شدن جای سایر دندان‌های کشیده شده

با توجه به متفاوت بودن دندان‌های خارج شده از دهان در این حالتِ کلی و وابسته به شرایط خاص، تعیین مدت زمان پر شدن دندان هم متفاوت است. این زمان بسته به میزان ناهنجاری، روش ارتودنسی، تعداد دندان‌های کشیده شده و در نهایت میزان تبحر متخصص ارتودنسی در تشخیص درست دندان‌های مستعد کشیده شدن، متغیر است،

اما جای خالی این دندان‌ها هم هماهنگ با هدف و کارکرد اصلی ارتودنسی پر خواهد شد یا از درمان‌های جایگزین استفاده شده و دغدغه‌های افراد در این زمینه برطرف خواهد شد.

شرایط انجام ارتودنسی درصورتی‌که افراد دندان‌های کشیده شده داشته باشند

در شرایط عمومی درمان ارتودنسی به‌منظور اصلاح شلوغی بین دندان‌ها یا صاف کردن دندان‌ها، در صورت داشتن دندان‌های کشیده شده هم میسر است. بااین‌حال در چنین شرایطی ممکن است نتیجه درمان به‌اندازه انجام ارتودنسی بعد از کشیده شدن کارشناسی شده دندان مطلوب نباشد.

در این شرایط افراد می‌توانند با توجه به دورنمای ارائه شده توسط متخصص ارتودنسی یا ترجیحات و خواست‌ها و نیاز‌های خودشان اقدام به درمان کنند و در صورت مطلوب نبودن نتیجه بعد از پایان درمان ارتودنسی، از سایر درمان‌های جایگزین دندان کشیده شده مانند بریج یا ایمپلنت استفاده کنند.

عوامل مؤثر در مدت زمان پر شدن جای خالی دندان در ارتودنسی

در حالت کلی زمان پر شدن جای دندان‌های کشیده شده بر اساس زمان کلی طول مدت درمان ارتودنسی مشخص می‌شود و ممکن است تا ۲۰ ماه هم طول بکشد، اما در اغلب موارد در نظر گرفتن زمان شش تا هشت ماه برای آن منطقی است. در نظر گرفتن متغیر‌های تأثیرگذار، افراد را در این مورد بهتر راهنمایی خواهد کرد که اصلی‌ترین آن‌ها وضعیت و موقعیت دندان‌ها، اندازه شکاف‌ها، عملکرد ماهیچه‌های صورت و استخوان‌های نگه‌دارنده دندان است.

در این میان اندازه و فاصله ایجاد شده مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده زمان پر شدن جای خالی است. در بیشتر موارد پر شدن جای خالی دندان‌های خارج شده مولر (آسیاب) در ارتودنسی کار سخت‌تر و حتی بعیدی نسبت به دندان‌های پرمولر است، چون این دندان‌ها بزرگ‌ترند و بعد از کشیدن آن‌ها فضای خالی بیشتری هم بر جای می‌گذارند.

برنامه‌ریزی درمان و نیرویی که توسط بریس به دندان‌های افراد وارد می‌شود هم عامل متغیر دیگری است که در افزایش یا کاهش مدت زمان پر شدنِ دندان کشیده شده مؤثر است. البته که نیروی زیاد می‌تواند منجر به آسیب‌های قابل توجهی به دندان‌ها شود، اما اعمال کنترل شده نیروی بیشتر بر روی دندان‌ها قطعاً در کاهش زمان کلی ارتودنسی و طبیعتاً زمان پر شدن دندان‌های خارج شده، مؤثر است.

جایگزین‌های ارتودنسی برای پر شدن جای دندان کشیده شده

• استفاده از تراز‌های اینویزیلاین یا شفاف

ازآنجایی‌که اینویزیلاین از نظر زیبایی ظاهر بهتری نسبت به بریس‌های فلزی یا سرامیکی دارد، از نظر خیلی از افراد گزینه بهتری نسبت به بریس‌های زبر و در معرض دید ارتودنسی است. تراز‌های شفاف هم برای پر کردن دندان‌های کشیده شده کاربرد دارد، اما نمی‌تواند در تمام موارد کشیدن دندان ارتودنسی کمک کند و برای پر کردن شکاف‌های کوچک به اندازه ۵ میلی‌متر به‌مرورزمان کاربرد دارد.

• استفاده از نگه‌دارنده‌های ارتودنسی

انواع مختلف نگه‌دارنده ارتودنسی برای حفظ نتایج ارتودنسی بعد از خارج کردن بریس کاربرد دارد و درصورتی‌که جای خالی دندان‌های خارج شده در روند درمان ارتودنسی پر نشده باشد می‌تواند برای فعال نگاه داشتن روند پر شدن استفاده شود.

• استفاده از دندان مصنوعی

ارزان‌ترین و سریع‌ترین گزینه برای رفع این مشکل که هم بعد از درمان ارتودنسی کاربرد دارد و هم از آن می‌توان برای پر کردن جای دندان‌های کشیده شده بدون وابستگی به ارتودنسی استفاده کرد، دندان مصنوعی است که با سادگی قالب‌گیری شده و در جای فضای خالی مانده دندان قرار داده می‌شود.

• استفاده از ایمپلنت دندان

ایمپلنت بهترین انتخاب و مطمئن‌ترین روش پر کردن جای خالی دندان‌های کشیده شده چه در ارتباط با ارتودنسی و چه غیر از آن است. ایمپلنت دندان از نظر الاستیک و همچنین عملکرد شبیه دندان طبیعی است و درحالی‌که پروتز‌های دیگر فقط یک قسمت از تاج دندان‌ها را پوشش می‌دهند، ایمپلنت دارای ریشه مصنوعی بوده و ثبات بیشتری دارد.

• استفاده از پل دندانی

بریج یا پل دندانی نوعی روکش دندان است که واحد پرکننده جای خالی دندان را از طریق اتصال به دندان‌های کناری و ایجاد تکیه‌گاه مناسب، در فضای خالی مانده دندان‌های کشیده شده در ارتودنسی یا در حالت‌های عادی قرار می‌دهد و چون نسبت به ایمپلنت ارزان‌تر است و جایگزین ثابت دندان محسوب می‌شود، گزینه همیشه مطرحی است.