مقدار مصرف شربت ستیریزین برای کودک یک ساله
بهترین معیار برای تعیین مقدار مصرف شربت ستیریزین برای کودک یک ساله، دستورالعمل پزشک و همچنین مراجعه به توصیه‌های مصرف این دارو توسط شرکت‌های داروسازی تولیدکننده این محصول است.
شربت ستیریزین یکی از پرمصرف‌ترین داروهای آنتی هیستامین یا ضد حساسیت است که مصرف آن برای کودکان یک ساله و حتی کم‌تر طبق دستورالعمل‌های مصرف مانع خاصی ندارد، اما برای کودکان زیر شش ماه به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
در میان خواص این دارو دو مورد رفع آبریزش بینی و کم‌رنگ کردن تأثیرات خارش چشم و بینی، بیشتر از سایر خواص عمومی ستیریزین مورد توجه والدین قرار دارد و این شربت دارویی را برای کودکان کم‌سن و سال‌تر به‌خصوص گروه سنی ۶ ماه تا ۲ سال مناسب جلوه می‌دهد. به همین دلیل آگاهی از مقدار مصرف این شربت برای کودک یک ساله الگویی کاربردی در مورد مقدار مصرف آن برای تمامی کودکان که در این محدوده و بازه سنی قرار دارند، به دست می‌دهد.
شربت ستیریزین چیست و چه کاربردی دارد؟
ستیریزین (Cetirizine) که به دلیل تلفظ سخت به اشتباه با نام سیتریزین هم شناخته می‌شود، نوعی از محصولات دارویی از رده دارویی آنتی هیستامین‌ها است که با هدف کاهش علائم حساسیت و التهاب در ناحیه بینی، چشم و تا حدودی گلو مورد مصرف قرار می‌گیرد.
ستیریزین با نام‌های تجاری مختلفی مانند زایرتک و یا رازوستیریزین در بازار به هر دو صورت قرص و شربت ارائه می‌شود. به دلیل ناتوانی‌های کودکان در بلع انواع قرص و کپسول، طبیعی است که مصرف این فرآورده دارویی به‌صورت شربت برای کودکان شش ماهه و بالاتر مناسب تشخیص داده شود.
برطرف کردن علائم آبریزش بینی، کاهش حساسیت و خارش در ناحیه بینی و کم کردن احتمال عطسه، رفع خارش چشم و بینی، بر طرف کردن سرفه، بهبود علائم کهیر، رفع خروسک و… از مهم‌ترین کاربردهای شربت ستیریزین است و بنا به تشخیص پزشک و از طریق نسخه قابل تهیه و مصرف است.
مصرف این دارو برای کودکان بالای شش ماه منعی ندارد و توصیه می‌شود، اما مقدار و دُز آن به نسبت مقدار مصرف ستیریزین در بزرگسالان کم‌تر است و این مسئله در نحوه استفاده از آن اهمیت دارد.
مقدار مصرف مجاز شربت ستیریزین برای بزرگسالان
این دارو برای بزرگسالان بیشتر به منظور درمان یا بهبود دادن علائم و عوارض آلرژیک فصلی یا دائمی، درمان کمکی آسم و همین‌طور درمان کهیر مزمن تجویز می‌شود و مقدار معمول مصرف آن بسته به نوع بیماری و تشخیص پزشک، مقدار ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم در طول یک روز است.
مقدار مصرف مجاز شربت ستیریزین برای کودکان
این دارو در کلی‌ترین حالت برای کودکان بین ۶ تا ۱۲ ساله هم مانند بزرگسالان با هدف درمان انواع آلرژی فصلی و دائمی، آسم، کهیر و… در نظر گرفته می‌شود. البته این دارو برای کودکان ۱ تا ۶ سال هم قابل استفاده است، اما دُز آن به میزان کم‌تر و در حدود ۲/۵ تا ۵ میلی‌گرم (به جای ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم معمول برای کودکان ۶ تا ۱۲ سال) تعیین شده است.
مقدار مصرف مجاز شربت ستیریزین برای کودکان زیر یک سال
طبق توصیه و دستورالعمل شرکت‌های تولیدکننده شربت ستیریزین، مقدار مصرف این دارو برای کودکان شش ماه تا یک سال، ۲/۵ میلی‌گرم است. والدین می‌توانند بعد از تجویز پزشک تنها این مقدار دارو را برای کودکان خود با این شرایط سنی در نظر بگیرند و در غیر این صورت ممکن است کودکان را با عوارض خطرناکی مواجه کنند.
شرکت تولیدکننده این دارو در مورد مقدار مصرف مجاز شربت ستیریزین برای کودکان زیر شش ماه هیچ مقداری را تعیین نکرده است و همین‌طور متذکر شده است که مصرف مطمئن و به دور از خطرات و عوارض این دارو برای کودکان با این شرایط سنی اثبات نشده است و در نتیجه نباید مورد استفاده قرار بگیرد.
راهنمای مصرف شربت ستیریزین برای کودک یک ساله طبق سی‌سی
به‌طورمعمول در هر پنج سی‌سی یا پنج میلی‌لیتر شربت ستیریزین یا هر نوع داروی دیگری به شکل شربت، مقدار تعیین شده دُز دارو بر حسب میلی‌گرم وجود دارد. مثلاً اگر دُز شربت ستیریزین پنج میلی‌گرم باشد، به این معناست که پنج سی‌سی یا پنج میلی‌لیتر آن حاوی ۵ میلی‌گرم دارو است. در نتیجه طبق مقدار مجاز این دارو برای کودکان یک ساله، دو و نیم تا پنج سی‌سی از شربت برای هر وعده مصرف این دارو مناسب خواهد بود.
اگر ابزار خوراندن شربت ستیریزین قطره‌چکان‌ها و یا سایر ابزار دارو خوری درجه‌بندی شده بر اساس سی‌سی باشد، مشکلی در این زمینه وجود ندارد و والدین می‌توانند به‌راحتی مقدار مصرف مجاز و تجویز شده این دارو را به دهان کودکان منتقل کنند، در غیر این صورت و اگر برای مثال ابزار انتقال شربت به دهان کودک از میان انواع قاشق انتخاب شود، بایستی طبق دستورالعمل زیر عمل شود:
- ظرفیت هر قاشق چای‌خوری بر حسب سی‌سی در حدود ۵ سی‌سی است، بنابراین مقدار مناسب این شرب برای یک کودک یک ساله در هر وعده به اندازه نیم تا یک قاشق چای‌خوری است.
- ظرفیت هر قاشق غذاخوری بر حسب سی‌سی حدود ۱۵ سی‌سی است، در نتیجه مقدار مناسب شربت ستیریزین برای کودکان یک ساله در هر وعده یک ششم تا یک سوم ظرفیت قاشق غذاخوری است.
عوارض احتمالی شربت ستیریزین برای کودکان و بزرگسالان
عوارضی که نیازمند اقدامات پزشکی است:
- مصرف شربت ستیریزین در کودک زیر یک سال و یا سایر گروه‌های سنی ممکن است موجب ایجاد عوارضی مانند سرفه و سرگیجه، ضربان تند قلب، خارش بدن، کهیر، ورم پلک‌ها و لب و زبان، تنگی و کوتاهی نفس، فشار در قفسه سینه، درد شکم، احساس لرز در اندام‌های بدن، اسهال، سردرد، تشنج و آریتمی قلب شود که در صورت مشاهده کردن هر کدام از این عوارض ذکر شده، باید اقدامات پزشکی صورت بگیرد. این عوارض بسیار نادر هستند و تنها در موارد خاص و کمی احتمال بروز دارند.
- دسته دیگری از عوارض احتمالی این دارو شامل مواردی مانند خواب آلودگی، تاری دید، احساس گیجی یا سردرد، درد در هنگام ادرار کردن، وزوز گوش، درد معده و… می‌شود که فقط در صورت ادامه‌دار بودن نیازمند مراقبت‌های پزشکی و اقدامات ضروری است.
عوارضی که نیازمند اقدامات پزشکی نیست:
- عوارض عمومی این دارو می‌تواند مواردی مانند کاهش ترشح بزاق دهان و خواب آلودگی سبک (به‌طورمعمول میزان خواب آلودگی این دارو کم‌تر از شربت‌هایی مانند دیفن هیدرامین است)، درد خفیف شکمی و… را شامل شود که معمولی پنداشته می‌شود.
- در مورد مصرف این دارو برای افراد بالای ۱۲ سال دارای مشکلات کلیوی و کبدی منع کی وجود ندارد، اما به دلیل احتمال بالای اثرگذاری شربت ستیریزین بر این مشکلات بهتر است مصرف دُز پایین آن (زیر ۵ میلی‌گرم در روز) مدنظر قرار بگیرد. همچنین مصرف این شربت برای کودکان زیر ۶ سال که با این دسته از مشکلات و بیماری‌ها درگیر هستند، توصیه نمی‌شود.
نکات مهم در مصرف شربت ستیریزین برای کودکان یک ساله
- مصرف شربت ستیریزین برای کودکان یک ساله و بیشتر ممکن است باعث ایجاد عوارض آنتی کولینژیک و تحریک پذیری شود.
- مصرف طولانی مدت این دارو باعث کم شدن اثرگذاری آن می‌شود و به همین دلیل نباید به‌عنوان یک دارو مناسب برای مصرف طولانی مدت به‌ویژه برای کودکان در نظر گرفته شود.
- مصرف این دارو فقط باید مطابق با شیوه‌ای باشد که پزشک معالج تجویز کرده است و این مسئله برای کودکان زیر دو سال به‌طور عمومی اهمیت بیشتری دارد.
- این دارو را می‌توان با معده خالی و یا همراه با وعده‌های غذایی به کودکان یک ساله خوراند، اما برای کم کردن تحریک دستگاه گوارشی آنها توسط این دارو بهتر است ستیریزین را همراه با غذا به این دسته از بیماران خوراند.
- مصرف شربت ستیریزین بعد از زمان وعده مصرف دارو مانعی ندارد و می‌توان آن را با تأخیر زمانی حتی به کودکان زیر یک سال هم خوراند، اما نه درصورتی‌که زمان وعده بعدی دارو تقریباً نزدیک شده باشد.
