دندان نهفته
آنچه در این مطلب میخوانید
به طور طبیعی هر فرد باید 32 دندان اصلی داشته باشد. اگر بنا به دلایلی هر دندان در زمان طبیعی خود نتواند رویش کند و از داخل فک دربیاید به آن دندان نهفته یا رویش نیافته می گویند. دندان های آسیایی، دندان های عقل و حتی در برخی موارد دندان های قدامی ممکن است جزو دندان های نهفته باشند که نتوانند در زمان طبیعی خود به طور کامل رویش کنند.
اما شایع ترین دندان های نهفته مربوط به دندان های عقل می باشد که برای جلوگیری از آسیب زدن به سایر دندان ها حتما باید این دندان های نهفته کشیده شوند. زیرا در غیر این صورت به دندان های مجاور آسیب وارد می کند.
انواع دندان های نهفته
دندان های نهفته می تواند در بافت سخت استخوانی و یا بافت نرم لثه اتفاق بیوفتد. زمانی که دندان نهفته در قسمت بافت سخت قرار دارد، دندان به طور کامل در استخوان قرار دارد و دور تا دور آن را استخوان احاطه کرده است.
دندان های نهفته در بافت نرم معمولا تاج دندان از لثه خارج شده و یک لایه بافت نرم روی آن قرار گرفته است. دندان های نهفته بر اساس عمق فرورفتگی و زاویه بیرون زدگی از فک دسته بندی کرد: دندان افقی، عمودی یا مایل.
شایع ترین دندان های نهفته کدام ها هستند؟
نهفتگی دندان در دندان های آسیاب شماره سه که دندان عقل مرسوم هستند بیشتر وجود دارد. زمان رویش دندان عقل از 18 تا 25 سالگی است که از 20 سالگی به بعد شانس رویش کمتری در فرد وجود دارد. در صورت عدم رویش دندان عقل باید به فکر جراحی آن افتاد.
علاوه بر دندان عقل، دندان های نیش بالا و دندان های آسیای کوچک پایین شایع ترین دندان های نهفته هستند که به عنوان آخرین دندان های دائمی رویش می کنند و در صورت عدم فضا در قوس دندانی نهفته باقی می مانند.
دلیل نهفته بودن دندان ها چیست؟
از عوامل مهمی که باعث وجود دندان های نهفته می شود می توان به کمبود فضا در قوس دندانی، مسیر رویش نا مناسب دندان، سفت بودن بافت مسیر رویش اشاره کرد. کمبود فضا در قوس دندانی به علت از دست رفتن زود هنگام دندان های شیری است که نظم رویش دندان های دائمی را برهم زده است و زمینه ساز نهفتگی دندان می شود. دندان های نیش بالا مسیر طولانی تری را باید برای رویش طی کنند. اگر نهفتگی دندان نیش در داخل باشد دلیل آن مسیر رویش غلط دندان نیش است. اما اگر دندان های نیش در بیرون نهفته باشند علت آن کمبود فضا در قوس دندانی است.
مشکلات خارج نکردن دندان عقل چیست؟
وقتی دندانی نهفته در دهان وجود دارد به دندان های مجاور خود فشار وارد می کند که این امر موجب پوسیدگی و تحلیل ریشه دندان ها می شود. بوی بد دهانی یکی از مشکلاتی است که وقتی بین دندان های عقل و دندان های قدامی فاصله بیوفتد محل تجمع باکتری و مواد غذایی شده و در اصطلاح می گویند پاکت ایجاد شده که عامل بوی بد دهان است.
اگر دندان نهفته عقل را خارج نکنیم در مواردی ممکن است موجب بروز کیست یا تومور اطراف دندان عقل به وجود بیاید که در صورت عدم توجه عواقب و مشکلات جدی برای بیمار به وجود می آورد.
روش درمان دندان نهفته چگونه است؟
اگر دندان نهفته بیمار دندان عقل باشد تنها با جراحی می توان دندان عقل نهفته را خارج کرد. اما در موارد دیگر شرایط بیمار روش درمانی را تعیین می کند. دندان های نیش از شایع ترین دندان های نهفته است که در سن 11 تا 13 سالگی باید رشد کنند. اما توجه داشته باشید که می توان از طریق ارتودنسی ثابت دندان نیش را خارج کرد و یا اینکه با جراحی می توان دندان نهفته را کشید.
اگر دندان نیش نهفته در موقعیت و زاویه مناسب قرار گرفته باشد و نیز بیمار دارای سن و سلامت عمومی برای جراحی باشد و فضا برای قوس دندانی کافی باشد، اولین راه کشیدن دندان نهفته به سمت قوس دندانی به کمک ارتودنسی است.
در روش ارتودنسی بافت سطح دندان نهفته با جراحی برداشته می شود تا تاج دندان مشاهده شود و با چسباندن براکت به دندان با اعمال نیروی کششی به تدریج دندان نهفته بیرون کشیده می شود.
عوارض عدم درمان دندان نهفته چیست؟
اگر در سنین پایین درمان را آغاز نکنید، در سنین بالاتر جراحی سخت تر صورت می گیرد. زیرا انعطاف پذیری استخوان سخت تر شده و موجب سخت جوش خوردن استخوان می شود.
همچنین در سنین بالاتر بیمار به دلیل ابتلا به انواع بیماری هایی مثل فشار خون و قند خطر جراحی را بالا می برد. پس برای درمان دندان نهفته نباید تعلل کنید زیرا به مرور زمان موجب کیست و تومور در اطراف دندان نهفته می شود. همچنین به ریشه دندان مجاور آسیب وارد می کند و خطر ابتلا به شکستگی استخوان فک را افزایش می دهد.
بی نظمی دندان، درد های دندانی و درد های عصبی صورت، آسیب پذیر شدن استخوان فک، بروز مشکلات مفصل فکی همگی از جمله دیگر عوارض خطرناک عدم درمان دندان های نهفته می باشد.
داشتن رژیم غذایی
برای بهبودی کامل بهتر است تا چند روز بعد از جراحی و بیرون کشیدن دندان نهفته از خوردن مواد غذایی سفت پرهیز کنید. تا جایی که ممکن است از غذا های نرم و سرد بخورید تا روند بهبودی شما سریع تر شود. خوردن مایعات و بستنی در روند بهبودی شما کمک می کند اما نباید مایعات را با نی بخورید زیرا عمل مکیدن موجب شل شدن لخته های خونی می شود.
هزینه و طول درمان دندان نهفته چقدر است؟
اگر دندان عقل دندان نهفته باشد، تنها راه درمان آن کشیدن دندان عقل از طریق جراحی دندان است. هزینه این روش علاوه بر دستمزد پزشک هزینه جراحی دندان را باید پرداخت کنید که پس از گذشت پنج تا هفت روز بهبودی حاصل می شود و ناحیه لثه که جراحی شده بود بین سه تا چهار هفته بعد رو به بهبودی می رود. اما اگر فک در حین جراحی آسیب ببیند درمان آن تا شش ماه به طول می انجامد.
اگر دندان های نیش نهفته دارید و باید از روش جراحی لثه و ارتودنسی درمان استفاده کنید علاوه بر هزینه جراحی، هزینه دستگاه ارتودنسی و نوع براکت مورد استفاده را باید پرداخت کنید که نسبتا هزینه بیشتری را متحمل می شوید. در نظر داشته باشید که برای بیرون کشیدن دندان نهفته با استفاده از ارتودنسی به صورت تدریجی صورت می گیرد، در نتیجه زمان بیشتری برای درمان در این روش لازم است.
دقت داشته باشید که تشخیص دندان نهفته بعد از بررسی پزشک متخصص از طریق رادیولوژی صورت می گیرد و برای نحوه درمان حتما باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید.